Мали Влај

Мали Влај
Мали Влај Местоположба на Мали Влај во Македонија Мали Влај на карта
Координати 41°7′9″N 20°36′56″E / 41.11917°N 20.61556°E / 41.11917; 20.61556
Општина	Струга
Население	20 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	26031
Надм. вис.	1.050 м
Мали Влај на општинската карта Атарот на Мали Влај во рамките на општината
Мали Влај на Ризницата

	Детето од Горна Земја Извадок од народна сказна раскажана од жена од Мали Влај на месниот вевчанско-радошки дијалект
Проблеми со пуштањето? Помош.

Мали Влај — село во Општина Струга, во околината на градот Струга.

Селото Мали Влај се наоѓа на околу 10 километри јужно од Струга, во планинскиот подгор на Јабланица, на надморска височина од 1.050 м. Во непосредна близина на селото се наоѓа македонско-албанската граница и граничниот премин Ќафасан.

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Мали Влај живееле 165 жители, Македонци.^[2] Според секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“), во 1905 година во Мали Влај имало 192 Македонци, патријаршисти.^[3]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Чучук Лај (Влај) е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 25 куќи.^[4]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 200 Македонци.^[5]

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 71 жител, сите Македонци.^[6]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 20 жители, од кои 11 Македонци и 9 лица без податоци.^[7]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]

Мали Влај е македонско село.

Родови во селото се: Вранишковци (20 к.), Наумовци (17 к.), Трајковци (6 к.), Матевци (7 к.) и Лошковци (3 к.) за сите рода се говори дека се доселиле од селото Ермас на планината Мокра (денес во Албанија). Во родот Вранишковци се знае следното родословие: Коле (жив на 60 г. во 1980 година) Србин-Јован-Анѓеле-Коле-Ниче, кој се доселил во селото. Родовското име го добиле по некоја жена која била мажена во селото од с. Враништа. Во родот Наумовци се знае следното родословие: Србин (жив на 72 г. во 1980 година) Ванѓел-Трифун-Коте-Наум, кој се доселил во селото. Во родот Трајковци се знае следното родословие: Србин (жив на 68 г. во 1980 година) Анѓеле-Јане-Богдан-Трајко, основачот на родот. Во родот Матевци се знае следното родословие: Милан (жив на 71 г. во 1980 година) Мате-Петруш-Ристе-Мате, основачот на родот кој се доселил; Марковци (1 к.) потекнуваат од предокот Марко Герман кој се доселил пред 1912 година како слуга кај Лошковци, а дошол од селото Пројте Сиперма кај Љушње во Албанија.^[12]

Археолошки наоѓалишта^[13]

• Св. Илија — утврдена населба од доцен среден век;
• Градиште — утврдена населба од средниот век;
• Св. Недела — црква од средниот век.

Цркви^[14]

• Црква „Св. Никола“ — главната селска црква;
• Црква „Св. Атанасиј“;
• Црква „Св. Петка“;

Водици или на популарно влашански „Свети Јан“ е еден од поголемите верски празници во Мали Влај со најтрадиционални обичаи.

Селото дало голем број на иселеници. До 1979 година иселеници од селото има во Струга (20 семејства), Битола (15 семејства), Белград (10 семејства), Охрид (7 семејства) и во Скопје (6 семејства). Иселеништвото продолжило и потоа, што може да се забележи по големиот пад на населението.^[12]

• Мали Влај на Ризницата

п р у Населени места во Општина Струга Безово Биџево Богојци Бороец Брчево Буринец Велешта Вишни Враништа Горна Белица Горно Татеши Делогожди Добовјани Долна Белица Долно Татеши Драслајца Дренок Заграчани Збажди Јабланица Калишта Корошишта Лабуништа Ливада Ложани Луково Мали Влај Мислешево Мислодежда Модрич Мороишта Нерези Ново Село Октиси Пискупштина Подгорци Поум Присовјани Радожда Радолишта Селци Струга Ташмаруништа Франгово Џепин Шум Раселени Глобочица Лакаица Локов ’Ржаново Тоска