Пытанне было ўзнята яшчэ ў 2014 годзе, калі сістэматычных абмеркаванняў на гэтай старонцы яшчэ не было, таму і не вырашана да цяпер. Капірую сюды са старонкі размоў артыкула:
Прапаную перайменаваць у "Практычная найбольшая вышыня", бо ні арфаграфічныя, ні тлумачальныя слоўнікі не даюць "столі" ў гэтым значэнні, а "потолок (авиац.)" даюць яе "найбольшая вышыня". --Максім Л. (размовы) 13:48, 21 лістапада 2014 (MSK)
Падтрымліваю перайменаванне. "Практычная столь" у авіяцыі - не па-беларуску. --Rymchonak (размовы) 13:51, 21 лістапада 2014 (MSK)
А хіба "столь" гэта не тое што можна "памацаць" фізічна? Да і "Руска-Беларускі слоўнік для вайскоўцаў" 1996 года кажа пра: "Найбольшая вышыня (паталок) палёту". М.б. практычны паталок ці сапраўды практычная найбольшая вышыня, а па тэксту ўказаць пра размоўны тэрмін паталок? HK-47 (размовы) 21:24, 13 мая 2025 (+03)
Тут знаходзяцца абмеркаванні, якія завяршыліся. Просьба не ўносіць змен.
Трошкі накіну наконт новага папы. Зараз перадаем яго мірское прозвішча як Прэво, аднак калі паглядзець як ён сам прадстаўляецца (вось тут), то Прэво там аніяк не гучыць. У англ вікі транслітэрацыя PREE-vohst, гэта штось тыпу Прівост з доўгім І і націскным О. Ну а у нас РІ няма, таму можа Прывост?
IshaBarnes (размовы) 03:40, 11 мая 2025 (+03)[адказаць]
Абмеркаванні па-за Вікіпедыяй прыйшлі да высновы, што слушнае напісанне мусіла б быць з англійскай як "Пры́васт". Аднак, у афіцыйнай каталіцкай прэсе, беларускай (якая не гуглпераклад), аддалі перавагу франка-італа-англа-амерыканскаму міксу -- "Прэво́ст". Палякі таксама пішуць Prevost, то-бок для напісання праз "э" ёсць кансэнсус у каталіцкіх крыніцах. З націскам не ясна, руская рэдакцыя Vatican News аддала перавагу націску на "о" (т.б. французскі?), украінская рэдакцыя -- на "э" (англійскі?). У аўдыё самога Папы і яго сваякоў чутна англійскае [прівоўст], дзе націск цяжка ўпэўнена сказаць, можа і на "о". Чаму беларуская рэдакцыя свядома ці не аддала перавагу "о" -- не ясна. Пакуль, расклад крыніц такі, што трэба пісаць "Прэво́ст" -- не лагічна, але арфаграфіі не парушае. Будзем лічыць, што не ведаем бэкграўнду і не чуем як гучыць, але мы ж да гэтага звычныя. -- Максім Л. (размовы) 10:48, 14 мая 2025 (+03)[адказаць]
Нібы сам горад у нас называецца Сівэрскаданэцк, але баі чамусьці адбываюцца за яго «русіфікаваную» версію. Аднак упэўненасці ў мяне як трэба гэты горад называць няма, таму прыйшоў сюда па вашыя думкі. --MocnyDuham (размовы) 13:18, 10 мая 2025 (+03)[адказаць]
Па-ўкраінску раней таксама была запазычаная з рускай мовы назва: Сєвєродонецьк. Толькі ў 2024 годзе горад атрымаў афіцыйную ўкраінскую назву Сіверськодонецьк. Burzuchius (размовы) 11:13, 11 мая 2025 (+03)[адказаць]
У спісе літаратуры артыкула стаіць спасылка на БЭ у 18 т., дзе назва даецца як "Месяц". Але ўлічваючы "Спутнік-1", можа, і трэба дадаткова абмеркаваць. -- Максім Л. (размовы) 22:33, 7 мая 2025 (+03)[адказаць]
Не пераймяноўваць. Беларускамоўная аўтарытэтная крыніца выкарыстоўвае Месяц, таму гэтая назва прыярытэтная. Акрамя таго, гаворка ідзе пра савецкую праграму, а ў СССР не было афіцыйнай мовы, таму не бачу прычын браць расійскую назву за эталон. --A potato hater (размовы) 10:15, 8 мая 2025 (+03)[адказаць]
У слоўніках звычайна падаецца гэта назва, а буквіца звычайна толькі як батанічны тэрмін. Як тыпаграфічны тэрмін толькі тут знайшоў, і тое там «гл. ініцыял». У ГСБМ — іншае значэнне, таму выглядае як позняе пазычэнне з рускай. Plaga med (размовы) 23:30, 26 красавіка 2025 (+03)[адказаць]
яшчэ з бел эн
ІНІЦЫЯЛ (ад лац. initialis пачатковы), 1) павялічаная загалоўная (пачатковая) літара якога-н. раздзела ў тэксце рукапіснай ці друкаванай кнігі. У рукапісах І. (т.зв. буквіцы) багата размалёўвалі складаным арнаментам, упрыгожвалі выявамі чалавечых фігур і жывёл, жанравымі сцэнкамі. З узнікненнем кнігадрукавання І. рабілі пераважна ў тэхніках гравюры. На Беларусі першыя І. ўжыты ў рукапісных кнігах 11 ст. У бел. друкаванай кнізе ўпершыню І. ў тэхніцы ксілаграфіі выкарыстаны ў выданнях Ф.Скарыны ў пач. 16 ст. 2) Вялікая пачатковая літара імя, імя па бацьку, прозвішча. // БелЭн
Тут знаходзяцца абмеркаванні, якія завяршыліся. Просьба не ўносіць змен.
Вельмі паскудная калька, бо пры пераносе з рускай мовы на беларускую стала яшчэ горш, чым было. Патлумачу праблему. У рускай мове звычайны выбаршчык называецца избирателем, а для абазначэння членаў калегіі ў ЗША выкарыстоўваецца слова выборщик. То бок гэтыя паняцці разводзяцца, але наша праблема ў тым, што па-беларуску избиратель и выборщик перадаецца адным і тым жа словам — выбаршчык. Цалкам сціраецца тое адрозненне ў тэрмінах, якое існуе ў арыгінале, утвараецца недарэчная поўная аманіміі паміж рознымі тэрмінамі ў вузкай сферы (гэта як калі б вока і зрэнка абазначаліся ў медыцынскай тэрміналогіі адным словам).
У Амерыцы ўдзельнікі ўсенароднага галасавання называюцца voter. А людзі, якія непасрэдна выбіраюць прэзідэнта і віцэ-прэзідэнта ЗША — elector. Апошнія ўтвараць асобны орган, які называецца Electoral College. Гэтая назва складаецца з прыметніка (Electoral) і назоўніка (College). Чаму ён у рускай мове займеў форму «Назоўнік + Назоўнік» патлумачыць даволі проста, бо ў рускай мове ад слова выборщик не ўтвараецца прыметнік, а пісаць Избирательская коллегия значыць ствараць аманімію з избирателями (voter), якія ніякай камісіі не ўтвараюць.
Абсалютна не задумваючыся над такімі тонкасцямі, у беларускую мову трапіў даслоўны пераклад з рускай — Калегія выбаршчыкаў. То бок праз мову-пасродніка мы атрымалі «мыліцу» («Назоўнік + Назоўнік»), але не пазбеглі таго, для чаго яна была прыдумана ў рускай мове (супраць аманіміі). Electoral літаральна перакладаецца, як вы́барчы. То бок без пасродніцтва рускай мовы, мы б пераклалі тэрмін як Выбарчая камісія. Але тут зноў узнікае аманімія, бо незразумела выбарчая адносіцца да выбаршчыкаў (voter) ці да выбаршчыкаў (elector). Відавочна, што развязваць гэтае пытанне трэба на ўзроўні гэтых слоў.
На шчасце ў гістарычнай практыцы беларусаў было слова электар (elektor), якім абазначалі асоб, што выбіралі манарха Рэчы Паспалітай. Натуральна, што ў нас ёсць і прыметнік электаральны — з тым жа коранем, і тым жа значэннем, што выбарчы, таму выглядае лагічным пісаць Электаральная калегія, як дакладны пераклад Electoral College.
Гэта не маё вынаходства, менавіта так разводзяць тэрміны выданні «Наша Ніва» (12) і «Радыё Свабода» (12). «Радыё Свабода» на апошніх выбарах пісала «Калегія электараў», але, магчыма, гэта ўплыў рускай калькі. --Чаховіч Уладзіслаў (размовы) 20:51, 1 красавіка 2025 (+03)[адказаць]
Перайменаваць, згодны з прапанентам, у нас у такіх разох праз дурное следаванне расійскай выходзіць недарэчная дыхатамія на пустым месцы. Прапанаваны варыянт, па-мойму, ідэальны. Ryčard Humel (размовы) 11:55, 11 красавіка 2025 (+03)[адказаць]
Тут знаходзяцца абмеркаванні, якія завяршыліся. Просьба не ўносіць змен.
«Праводзячы» — дзеепрыметнік з фізікі. Стасуецца тут, бо ідзе калькавання з рускай назвы «Проводящий пучок», які ўтвораны па аналогіі ад тэрміна «Проводящая ткань». Па-англійску гэта «Vascular bundle» і «Vascular tissue» адпаведна. Калі першага тэрміна няма ў слоўніках, то другі прынамсі знаходжу ў Сушы, дзе гэта «сасудзістая тканка». Па аналогіі беларускі тэрмін і ўсе падобныя трэба будзе ўніфікаваць, што я прапаную рабіць са словам «сасудзісты». Па сутнасці з’явы тэрмін адпавядае, бо па дэфініцыі там як раз сутнасць у сасудах. Таксама ў нас артыкул Сасудзістыя расліны адпавядае англ. Vascular plant. У БНТ і Байкова-Некрашэвіча гэта «Праводная вязка», але гэта ненадзейная крыніца ў тэрміналогіі, яе можна ўлічваць, але нельга абапірацца. Plaga med (размовы) 17:20, 28 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Перайменаваць Слоўнік «Анатомія» ад БДМУ (Ярашэвіч С.П., Піўчанка П.Р., Грынкевіч А.І., Любецкая К.П. Анатомия: словарь. — Мінск: БДМУ, 2016. — ISBN 978-985-567-629-5) перакладае лацінскае Fasciculi vasculares як Судзінныя/ сасудзістыя пучкі. Там гэта, праўда, тычыцца анатоміі чалавека, але не бачу прычын не выкарыстоўваць для раслін, дзе лацінская назва супадае. Можна яшчэ прэвентыўна паставіць удакладненне, што артыкул тычыцца раслін, бо не толькі ў іх ёсць гэтыя пучкі. --A potato hater (размовы) 19:04, 28 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Але наконт «праводзячы» — тут неабавязкова калька з расійскай. У нямецкай Leitbündel, польскай — wiązki przewodzące, французскай (альтэрнатыўная назва) — faisceau conducteur. Так што я б дадаў «праводны» як альтэрнатыву ці нават асноўную назву (не ведаю якая аргументацыя можа быць на карысць запазычання з англійскай насуперак напрыклад нямецкай). --A potato hater (размовы) 19:16, 28 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
пытанне ў звязнасці тэрміналогіі. Калі праводзячы пучок, то і праводзячая тканка і г.д. Асноўнай мусіць быць лаціна, калі няма нейкіх асаблівых аргументаў. На англійскую спасылаюся, бо не ведаю лаціны, але анлійская тэрміналогія часцей за ўсё бліжэйшая да лацінскіх адпаведнікаў, як і ў гэтым выпадку. Plaga med (размовы) 23:32, 30 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Тут знаходзяцца абмеркаванні, якія завяршыліся. Просьба не ўносіць змен.
Арыгінальная назва сэрвіса, які не мае беларускай лакалізацыі. Прапанаваная беларуская назва таксама парушае прынцыпы якання пры перадачы англамоўных назваў, а таксама блытае з тым, куды ставіць націск. Plaga med (размовы) 19:26, 27 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Традыцыйная назва, раз пераймяноўваем літоўскія і украінскія гарады, то будзе паслядоўна па ўсіх бегчы, калі канечне традыцыйная назва сапраўды функцыянуе ў беларускай шырэй, чым сучасная. У Google Scholar Ілукшта 3 разы сустракаецца, Ілукстэ — 2, можна яшчэ крыніц пашукаць. Plaga med (размовы) 00:00, 24 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Не пераймяноўваць Выключэнне было зроблена для горада Вільня, усё астатняе мусіла быць аформлена ў выглядзе дапаўнення да правіл наймення артыкулаў, каб азначыць межы прымянення, але яго не з'явілася дагэтуль - кожны ўдзельнік трымае ў галаве нейкае сваё правіла наймення літоўскіх тапонімаў і межы прымянення гэтых правіл. Не трэба гэты сыры прадукт распаўсюджваць далей да фармальнага афармлення зразумелых правіл. --Чаховіч Уладзіслаў (размовы) 20:20, 1 красавіка 2025 (+03)[адказаць]
«Антывірус (праграма)» сапраўды мае лішняе ўдакладненне ў дужках, але не ўпэўнены што варта пакідаць проста «Антывірус». Здаецца «антывірус» гэта размоўнае скарачэнне або ад «антывіруснае праграмнае забеспячэнне» або «антывірусная праграма». Ці не ўжыць поўную назву для артыкула, пакінуўшы перасылку ад скарачэння? У іншых моўных раздзелах таксама пераважае праграма/software. Мне здаецца гэта лепей і таму, што не будзе патэнцыйнай блытаніны з біялагічнымі вірусамі, супраць якіх таксама існуюць свае метады. --A potato hater (размовы) 12:08, 10 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Перайменаваць, але ёсць пытанне ува што. Я дык за "раскрытую" назву — антывіруснае праграмнае забеспячэнне, а лепш карацей антывірусная праграма, каб пазбыцца асацыяцый з біялогіяй. Калі ж такі адыграе "распаўсюджанасць" і "распазнавальнасць", то ўдакладненне трэба здымаць як-любя, тады проста антывірус; цяперашняя назва не мусіць быць з любога боку. --Ryčard Humel (размовы) 00:40, 13 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Існуе сучасная беларускамоўная крыніца (перакладная) з назвай Зімовая вайна. Яна адзначана ў артыкуле побач з назвай.
«Зімовая» больш кароткая і запамінальная назва, якая перадае сутнасць вайны і не перасякаецца з іншымі артыкуламі.
Існуе артыкул Савецка-фінская вайна (1941—1944), чыя назва канфліктуе з «савецка-фінляндскай», і такім чынам патрабуе ўніфікацыі і дадатковага абмеркавання, якое на расійскай вікі, адкуль і ўзятая назва, цягнецца гадамі і ніяк не скончыцца. Замена назвы на «зімовую» здымае гэтую праблему.
я так разумею, што савецка-фінская — гэта больш назва сучасная вайне, і яна не зусім карэктная ў тым плане, што прыметнік «фінскі» ўтвораны ад фінаў, а не Фінляндыі. То бок вайна не з дзяржавай, а народам. Па перайменаванні Слабае за, бо сапраўды ў іншых моўных раздзелах ужываецца гэтая назва і я сам нібы ўпершыню пра гэтую вайну пад такой назвай даведваўся. Але трэба паглядзець, чаму ў рувікі такую назву ўзялі, можа ёсць нейкая аргументацыя. Plaga med (размовы) 23:53, 24 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Мяркую, што тут канкрэтнасць мусіць пераважаць над умоўнай распаўсюджанай назвай. Гэта не "стогадовая вайна" ўсё-такі. "Зімовая вайна" мала чаго скажа выпадковаму чытачу а нат інтарэсанту, тады як "сав. — фін." — скажа (падкажа). Я б і сав.-фінскую, якая частка ІІ Сус-е перайменаваў бы ў сав.-фінляндскую, нягледзячы на крыніцы, бо састарэлае, няправільнае словаўжыванне, але ляд з ім. Відаць, буду супраць… ("Відаць" і шматкроп’е — бо не на сто адсотак пэўны). Ryčard Humel (размовы) 19:22, 25 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Тут хіба залежыць ад кантэксту. Калі ідзе пералік войнаў розных часоў паміж рознымі краінамі, то згодны, што «зімовая» вайна не кажа яўна ні пра тое, якія краіны ваявалі, ні пра тое, у якія гады адбывалася вайна, таму патрабуе ўдакладнення. З іншага боку, калі кантэкст ужо ёсць, напрыклад гэта артыкул ці раздзел пра Фінляндыю, назва «Савецка-фін(лянд)ская вайна (1939—1940)» падаецца мне занадта грувасткай і шаблоннай. У такім выпадку карацейшая і ямчэйшая назва, што апісвае характар вайны, можа быць больш дарэчнай і запамінальнай. Для артыкула такі кантэкст як бакі канфлікту як раз даецца ў прэамбуле, таму заблытацца будзе цяжка. --A potato hater (размовы) 08:15, 1 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Я згодны, вядома, пра кантэкст (трудна было б быць не згодным). Але што да наймення артыкула, то выяўленасць кантэксту, пададзенага ў прэамбуле, нмд спрэчна. Таму я за "разгорнутую" назву, у целах артыкулаў можа ужывацца (і часта больш пасавацьме) "Зімовая вайна", але для "сініх спасылак" не трэба такое назвы асн. артыкула (не кажучы пра то, што е такая зьява як рэдырэкт, які гэтага разу абсалютна патрэбны — праверыў, цікава, што ніхто яшчэ не зрабіў…) Ryčard Humel (размовы) 23:27, 12 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Ніякаю транскрыпцыяй гэта не "асвячаецца", "традыцыі" ў беларускай — няма. Як і жаднымі каламбурамі, ужытымі акторкаю, існае напісанне не можа апраўдвацца. Проста калька з расійскае мовы (дзе, як часта бывае, увайшло ў абыходак праз абмылковае прачытанне). Што да Евы — Эвы, то чаго ж у нас другія Эвамі могуць быць, а от Грэн, дык толькі Евай чамусьці? Ryčard Humel (размовы) 21:39, 19 лютага 2025 (+03)[адказаць]
На французскай сапраўды чытаецца падобна на «Эва́ Ґрэн». Паходжанне ў яе не англійскае, а шведскае, і там чытаецца як «Ѣ́ва Ґрен» (там на пачатку мусіць быць гук як у слове «бераг»). Таму я хутчэй пагаджуся наконт прозвішча, што там лагічней перадаваць як «Грэн», а вось наконт імя не ўпэўнены, мне падаецца, што тут усё ж Ева мусіць быць. Plaga med (размовы) 12:06, 20 лютага 2025 (+03)[адказаць]
дык вядома, чалавек з вуліцы англамоўны пабачыць прозвішча «Green» і адразу прачытае як Грын, але гэта ж не мяняе арыгінальнага прачытання імя. Такое прачытанне ў англійскай яшчэ можна дапусціць, бо прозвішча германскае, могуць адаптоўваць пад свой манер. Але ўвогуле, калі вашае прозвішча неяк перакручваюць усе замежнікі гэта ж яшчэ не азначае, што так і трэба. Plaga med (размовы) 12:05, 22 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Ад таго, што хтосьці некуды пераехаў, ён не становіцца нараджэнцам тых зямель. Расійцы мяне Серґеем абзывалі, Сяргеем я, нат пераехаўшы ў Расію, з гэтага быць не перастаў бы. Ryčard Humel (размовы) 19:30, 25 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Зілазні, які ў Штатах нарадзіўся і тае польскае і не нюхаў, у нас (у ВП няма — упушчэнне) Жа/элязны вечна — традыцыя нібыта! А тут чалавека не ў англіскамоўнай краіне народжанага пераназываць па-англійску — зноў традыцыя? Дык мо прызнаемся ў такім разе, што "традыцыі" толькі з расійскае мовы ды годзе? Чы мо пастараемся свае моўныя рабіць, не партаючы імёнаў прытым, бо ад ВП і ў беларускай ужыванне паціху "традыцыйнае" наявіцца? Ryčard Humel (размовы) 19:38, 25 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Што да Боніер і некат. інш. — магчыма такое ўжыванне праз крыніцы (злізанае з рас-е), што да стасоўна новых персаналіяў — трэба разглядаць і, магчыма, пераймяноўваць. Кожнага разу асобна, звесна. Ryčard Humel (размовы) 19:43, 25 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Дарэчы, скончыцца з гэтым — як бы ні… выносіцьму францужанак (новых прынамсі), бо Ева заміж Эва́ — абы што. А за францужанкамі мо і другіх нацый кабеты прыспеюць. Адамаў усё адно няма з імі побач. Ryčard Humel (размовы) 10:17, 20 красавіка 2025 (+03)[адказаць]
Тут знаходзяцца абмеркаванні, якія завяршыліся. Просьба не ўносіць змен.
Больш паслядоўная перадача імя [ˈlɒrəns], згодна з тым жа праектам і БЭ. Прозвішча французскае і таму можна разглядаць як выключэнне, таму глядзім на АК, дзе ўжываецца «Аліўе», а не «Аліўейр» нейкі там. — Plaga med (размовы) 23:02, 1 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Я за перайменаванне, не верыцца мне тут у нейкую беларускамоўную "традыцыю". (Я, звесна, і Шоў у Шо перайменаваў бы, але…) А гэтага разу самыя расійцы ўжо Лоренсам падалі, так што нам "традыцыі" выдумляць смешна будзе. Ryčard Humel (размовы) 18:48, 19 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Хоч і не люблю як прынцып гэтага змякчэння зычных перад умоўным е ў імёнах, але паддзержваю перайменаванне — сістэмна, і пэўная дыхатамію перадачы гукаў з анг-е як э — е праводзіцца. Ryčard Humel (размовы) 18:53, 19 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Прозвішча чытаецца як [kəʊs]. І ў нашай сістэме транскрыпцыі, і ў сістэме ад ру вікі, гук [s] заўсёды перадаецца як «с». Літара «з» — паўстаў імаверна ад няправільнага прачытання імя раней у рускай мове. Калі ў нас няма АК з Коўз, то прапаную перайменаваць. Дарэчы на вымаўленне слова ў беларускай мове напісанне не ўплывае, гэта чыста выпраўленне для паслядоўнасці менавіта пісьма. — Plaga med (размовы) 20:21, 22 студзеня 2025 (+03)[адказаць]
Страус, соус. Я, само-сабою, няправільна выказаўся, недакладна — не канчаткаў як такіх а фіналяў. Так, страус і г. д., але ж вы пэўна зразумелі, што гэтта вялося іменна пра лацінскія канчаткі, фіналі ў словах з другіх моў тут ні пры чым. (У Правілах пра -ум, -ус акурат пра іх, пра лаціну, гэта калі здаровы глузд не выкідваць на абочыну; так дык Правілы наагул слаба распрацаваныя) Ryčard Humel (размовы) 06:02, 20 красавіка 2025 (+03)[адказаць]
У прозвішчы Goldwater галоўны націск на wáter. Згодна з Вікіпедыя:Праект:Правапіс/Англійска-беларуская практычная транскрыпцыя там мусіць быць о. Цікавая рэч, што рабіць з першай о, бо нібыта аканне, але нібыта і маем складанае слова з двума каранямі ў арыгінале, а ў другой частцы па транскрыпцыі атрымліваем дадатковае складовае «у», з-за чаго націск на другі склад і аканне не працуе ўжо. Таму пытанне да супольнасці, наколькі ўвогуле ў транскрыпцыі замежных найменняў, дзе ў арыгінале ўжыта складанае слова, распаўсюджваюцца беларускія правілы да складаных слоў? Мне здаецца, што лепш лічыць слова як складанае, бо арыгінале і пабочны націск ёсць, і гучыць лепш і больш аўтэнтычна. Галдуотэр... Не ўпэўнены. Plaga med (размовы) 02:06, 18 студзеня 2025 (+03)[адказаць]
Перайменаваць. "наколькі… распаўсюджваюцца беларускія правілы да складаных слоў?" — ні наколькі не распаўсюджваюцца, гэта нават не ВП-пытанне, таму й адказваю. Перадавалі б як уатэр анг. water — было б уатэр; перадаем як уотэр — мусіць уотэр. Так, складанае слова. Я сам прыхільнік найбліжэйшага да іставіка напісання, але мы як-любя не зловім усе тонкасці. Што да а-о у першым складніку пр-ча — а бясспрэчнае, тут аканне дзеіць як-любя. ("Не ўпэўнены" — і я не магу сказаць, што пэўны на 100 %, але сумнявацца што да мовы (не толькі нашае) — гэта правільная пазіцыя). Ryčard Humel (размовы) 19:48, 19 лютага 2025 (+03)[адказаць]
але гэта не пацвярджае і не абвяргае, бо згодна з правіламі акання ў складаных словах першая частка падлягае аканню, то бок там не ўзнікае пабочнага націску, калі ў другой частцы націск на першую галосную (за выключэннем некаторых выпадкаў, якія тут не граюць ролі). Калі бяром прыведзеныя прыклады, то тут як раз націск на першую і адзіную галосную другой часткі «фе́льд», «блю́м». Таму трэба іншыя прыклады для больш выразнай ілюстрацыі традыцыі перадачы. Plaga med (размовы) 22:27, 3 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Разенфельд не падыходзіць для прыкладу як-любя. Пытанне напраўду ня простае. (А слова само, пэўна, вы правы, простае, бо беларуская не мусіць "распазнаваць" карані чужаземных прозвішчаў, хоць і тут усё не так проста, як магло б быць. Ryčard Humel (размовы) 23:37, 12 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
Ніяк ілюстрацый не падбіраецца… Такі мяркую, што Галдуотэр. (Аканне дзеіць, бо мы "каранёў" нібыта не бачым, -уо-, а не -уа- паводле транскрыпцыі. (У прынцыпе, нам варта б было, як у іншых аддзелах, распрацоўваць свае нутраныя правілы для перадання гэтакага.) Ryčard Humel (размовы) 14:25, 20 красавіка 2025 (+03)[адказаць]
Каментарый Я не знайшоў інфармацыі як гэтая транскрыпцыя мусіць выкарыстоўвацца і ў якіх выпадках. Калі ва ўсіх, то трэба тады і Лудзь і Лудзкі ўніверсітэт пісаць. Але тут мала таго што і горад вядомы беларускім крыніцам (я пра Познань), дык яшчэ і мова пра прыметнікі, якія могуць утварацца ў беларускай мове паводле сваіх прынцыпаў. Напрыклад Тбіліскі па-грузінску будзе Тбілісіс, але ж гэта не значыць, што так трэба перадаваць усе назвы дзе ёсць прыметнік, утвораны ад слова Тбілісі. Дастаткова што мы ўзялі з грузінскай назву горада, а прыметнік утварылі ўжо па-свойму. Чаму з польскімі гарадамі трэба інакш? --A potato hater (размовы) 19:47, 24 лістапада 2024 (+03)[адказаць]
Лодзь і Лодзьскі прапісаныя ў ТКП асобна. Польскі націск на перадапошні склад захоўваецца ў прыметнікаў, якія ўтвораны ад геаграфічных назваў, не звяртаючы ўвагі на тое, дзе стаіць націск у зыходным слове. ТКП будзе стаяць вышэй за любую крыніцы ў інтэрнэце і нават БЭ, бо падрыхтаваны канкрэтна з мэтай перадачы іншамоўных назваў на беларускую мову. Таму Пазна́ньскі. Перайменаваць --Чаховіч Уладзіслаў (размовы) 22:45, 4 снежня 2024 (+03)[адказаць]
Транскрыпцыя тут ні пры чым. Гэта беларускае словазмяненне. І беларуская акцэнтацыя. Так, у нас няма свайго "Залізняка", але чы не яўна познаньскі ад Познані? Ну, гледзячы на дыхатамію моладзевы-маладзёвы, фірмавы-фірмовы (ага, я ж "забыў", што маладзёжны і фірменны) і многія іншыя словы — у нас няма нічога яўнага… (Гародня — гарадзенскі, Горадна — горадзенскі), акцэнтацыя мае быць на каранёвым складзе. Зрэшты, я прыкладаў мала падабраў (і не зусім дарэчныя). За Познаньскі, само сабой, але тут няма пэўнасці. (заракнуцца б тут пра Піскунова— у яго як? — але скажуць, што ён ніхто і г. д.) Ryčard Humel (размовы) 21:01, 19 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Шчыра кажучы, сам хацеў на гэта ўказаць. І Правілы даволі ясна нам указваюць пісаць тут без м. з., але пісьмовая моўная практыка (дый то, што правілы слаба распісаныя, гэта падаграе) тут неадназначна. Зрэшты, няма чаго баяцца, ні "практыкі", ні крыніц, у Правілах нават прыклад з зах.-слав. моў — пльзенскі, так што напраўду не мусіць мяккага быць. Ryčard Humel (размовы) 23:49, 12 сакавіка 2025 (+03)[адказаць]
У ТСБМ плаваючы — здольны плаваць; плывучы — 1) які знаходзіцца на вадзе, размешчаны на вадзе, які плавае (напр. плывучы мост), 2) здольны трымацца на вадзе, плаваць (плывучы матэрыял). У ТСБЛМ — 1) які плавае, знаходзіцца на вадзе, размешчаны на вадзе (плывучы мост, плывучы маяк), 2) здольны трымацца на паверхні вады, плаваць (плывучы матэрыял). На мой погляд, плаваючыя бронеаўтамабілі, танкі будзе больш правільна.--VladimirZhV (размовы) 05:40, 7 верасня 2024 (+03)[адказаць]
З «плавальны» зразумела, «Які мае адносіны да плавання» (плавальны спорт, плавальны пузыр у рыб) / «Які служыць для плавання, прызначаны для плавання» (плавальны басейн) — не падыходзіць.
Цяпер гл. вышэй «плывучы» ў знач. 2. Тут больш разгорнутае значэнне, чым у «плаваючы», + у апошняга больш калізіі з адпаведным дзеепрыметнікам. Цяпер глядзім на практыку словаўжывання.
плаваючы:
БРС 4: плаваючыя птушкі. ТСБЛМ: плаваючы прадмет (у азначэнні слова «паплавок»).
Згодна з словаўжываннем і азначэннем, можна сказаць, што ў патрэбным кантэксце «плаваючы» — гэта часцей ўласцівасць таго, што плавае ў цяперашні момант або мае плаванне як галоўную функцыю, а «плывучы» — гэта хутчэй ўласцівасць таго, што здольна плаваць або мае такую дадатковую функцыю. Такім чынам можна нават утварыць такое: «на вадзе заўважана плаваючая плывучая машына».
Значыцца, згодна з гэтай логікай мусіць быць «плывучы бронеаўтамабіль» і г.д. як назва класа, і «плаваючы бронеаўтамабіль», калі нейкі аўтамабіль ужо знаходзіцца ў вадзе. Plaga med (размовы) 13:06, 7 верасня 2024 (+03)[адказаць]
У значэнні здольны трымацца на вадзе, плаваць здаецца больш пасуе «плывучы». Але у Русско-белорусскай словарь для военных — Мн.: БелЭн, 1996. — С. 268. у якасці прыметніка: «плавающий» — «плаваючы» (плаваючы танк, плаваючыя машыны).--VladimirZhV (размовы) 14:13, 7 верасня 2024 (+03)[адказаць]
Зыходзячы з вашых прыкладаў я б сказаў плаваючы. Калі адносна птушак у БРС 4 выкарыстаны "плаваючы", ёсць сэнс абраць гэты варыянт з тае логікі, што машыны, як і птушкі, здатныя рухацца па вадзе самастойна. Не ведаю, ці ўкладалі складальнікі слоўнікаў такі сэнс, але бачу, што плывучыя выкарыстана адносна збудаванняў, якія хутчэй прызначаны каб проста стацыянарна трымацца на вадзе. Докі, дамы, заводы і інш. могуць і не быць самаходнымі, а перасоўвацца суднам-буксірам. Плывучы знак або маяк дакладна нікуды не плывуць з пункта А ў Б. --Авадзень (размовы) 14:52, 7 верасня 2024 (+03)[адказаць]
Ух… бачыў адразу, але не выказваўся праз нелюбоў да ўсяго -учага. Але ж такі не здзяржаўся… Не, нават з вашага паведамлення выходзіць якраз плаваючы. Докі і г.д. — гэта ў асноўным стацыянарныя штукі (не самаплывучыя ж, ха-ха, "самаплывучыя", калі адарве стыхіяй… Душою я не пераймяноўваў бы, але ж паводле строгага літстандарту (калі тою душою не крывіць) мусіць быць, нмд, плаваючыя. Ryčard Humel (размовы) 20:08, 19 лютага 2025 (+03)[адказаць]
Умоўна: n - нь, ng - н, вядома, дахрана хто абы дзе можа блытаць, гэта не азначае, што гэту блытаніну НАМ трэба развіваць і ўгрунтоўваць. Тут, якраз, даволі ясная рэч і следаваць расійскай зусім не кепска (мы прытым следуем ёй бясспрэчна ў другіх разох, скажам, перадаючы пэўную афрыкату як цз, хаця ў нас е гук і дыграф для яго — дз). Але ж тут вакол трох соснаў заблытаемся? Ryčard Humel (размовы) 00:15, 26 кастрычніка 2024 (+03)[адказаць]
