Рэтава

Рэтава
Герб	Сцяг
Краіна	Літва
Павет	Цяльшэйскі
Самакіраванне	Рыетаваскае
Каардынаты	55°43′30″ пн. ш. 21°55′40″ у. д.HGЯO
Першая згадка	1253
Горад з	1792
Вышыня цэнтра	106 м
Насельніцтва	▲3 253 чал. (1 студзеня 2023);
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Паштовыя індэксы	LT-90018
Афіцыйны сайт	rietavas.lt
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рэ́тава^[2] або Рэ́таў^[3], таксама Рыета́вас (літ.: Rietavas, жам. Rėitavs) — горад на захадзе Літвы, на рацэ Юра. Адміністрацыйны цэнтр Рэтаўскага самакіравання Цельшаўскага павета. Рэтава адносіцца да этнаграфічнага рэгіёну Жамойць.

Гісторыя

Упершыню згадваецца ў 1253 годзе, калі Рэтава было цэнтрам староства Жамойцкага княства і ўваходзіла ў склад каронных старостваў вялікіх князёў літоўскіх. З канца XVI да XVIII стагоддзя горадам валодалі Сапегі. У XVIII стагоддзі Рэтава было прададзена Тадэвушу Францішку Агінскаму. У 1792 годзе Рэтава атрымала магдэбургскае права і ўласны герб. Пасля трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай 1795 года Рэтава ўвайшло ў склад Расійскай імперыі.

У час паўстання 1830—1831 гадоў у горадзе выраблялася зброя і амуніцыя для паўстанцаў. У 1859 годзе Агінскія адкрылі тут сельскагаспадарчую школу. Потым была пабудавана фабрыка па вырабу сельскагаспадарчых машын, адбываліся сельскагаспадарчыя выстаўкі. У 1875 годзе ў Рэтаве была адкрыта мужчынская школа, а ў 1892 годзе тут пачала дзейнічаць першая на Жамойці электрастанцыя і тэлефонная лінія.

Уладар Рэтава князь Багдан Міхал Агінскі памёр бяздзетным у 1909 годзе, і горад перайшоў у дзяржаўную ўласнасць. З 1918 года Рэтава ў складзе незалежнай Літвы, з 1940 года ў Літоўскай ССР.

Пасля Другой сусветнай вайны ў Рэтаве была адкрыта сельскагаспадарчая школа.

З 1990 года ў адноўленай незалежнай Літве.

Насельніцтва

Год	Колькасць
2001	3 979	^[1]
2002	3 925	^[1]
2003	3 910	^[1]
2004	3 831	^[1]
2005	3 761	^[1]
2006	3 669	^[1]

Год	Колькасць
2007	3 589	^[1]
2008	3 502	^[1]
2009	3 426	^[1]
2010	3 364	^[1]
2011	3 258	^[1]
2012	3 192	^[1]

Год	Колькасць
2013	3 635	^[1]
2014	3 574	^[1]
2015	3 516	^[1]
2016	3 437	^[1]
2017	3 305	^[4]
2018	3 200	^[1]

Год	Колькасць
2019	3 197	^[5]
2020	3 152	^[5]
2021	3 234	^[1]
2022	3 209	^[5]
2023	3 253	^[1]

Славутасці

Музей гісторыі і культуры роду Агінскіх

Страчаная спадчына

Палац Агінскіх

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т ^у Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 12 лютага 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 3 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — 352 с., іл. с. — ISBN 978-985-508-298-0. С. 80.
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 2 / [складзены і падрыхтаваны да друку ў 2012 г. ; спецыяльны змест распрацавалі: Я. К. Анішчанка і інш.]. — 1 атлас (347, [4] с.) : каляр., карты, тэкст, іл., паказальнік с. — ISBN 978-985-508-245-4. С. 34.
↑ State Data Agency of Lithuania Праверана 18 лютага 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q55566806"></a>
↑ ^а ^б ^в Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023. Праверана 19 чэрвеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q112626509"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12663462"></a>

Літаратура

Живописная Россия: Отечество наше в его земельном, историческом, племенном, экономическом и бытовом значении: Литовское и Белоруское Полесье / под общ. ред. П.П. Семенова. — репринт. воспр. изд. 1882 г. — Минск : БелЭн, 1993. — 550 с.
Материалы для географии и статистики России, собранные офицерами Генерального штаба. Ковенская губерния / сост. Д. Афанасьев. — Санкт-Петербург : Общественная польза, 1861. — 745 с.
Gadon, M. Opisanie Powiatu Telszewskiego w Guberni Kowieńskiej w dawnem Xięstwie Żmujdzkiem położonego / M. Gadon. — Wilno : druk. S. Blumowicza, 1846. — 186 s.
Retów // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IX: Poźajście — Ruksze (польск.). — Warszawa, 1888. — S. 626.