Смолани

Смолани
Смолани Местоположба на Смолани во Македонија Смолани на карта
Координати 41°20′04″N 21°46′26″E / 41.33444°N 21.77389°E / 41.33444; 21.77389
Регион	Пелагониски
Општина	Прилеп
Област	Раец
Население	0 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	7500
Повик. бр.	048
Шифра на КО	20098
Надм. вис.	557 м
Смолани на општинската карта Атарот на Смолани во рамките на општината
Смолани на Ризницата

Смолани — село во Општина Прилеп, средишно-јужна Македонија. Денес нема жители.^[2]

Селото е сместено во областа Раец, во подножјето на планината Дрен и источно од градот Прилеп.

Подрачјето на Смолани е населено уште од неолитот, за што сведочи наоѓалиштето Крушкова Нива околу 1 км североисточно од селото.^[3]

Во XIX век Смолани било македонско село во Прилепската каза на Отоманското Царство.

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Смолани имало 215 жители, сите Македонци христијани.^[4][5]

На почетокот на ΧΧ век селото потпаднало под врховенството на Бугарската егзархија. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Слулани имало 200 Македонци под егзархијата и работело бугарско училиште.^[4][6]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Смолјани се води како чисто македонско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 28 куќи.^[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 100 Македонци.^[8]

Кон средината на XX век бројот на жители значајно опаднал, и продолжил да се намалува во текот на следните децении, за да се сведе на само 2 жители во 1971 г. Во текот на таа деценија селото е сосема напуштено. Според пописот од 2002 година, Смолани немало ниеден жител.^[2] Истото било потврдено и на пописот од 2021 година.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]

Смолани било македонско село, кое сега е иселено.

Според истражувањата од 1920-1924, родови во селото биле:

• Староседелци: Данчевци со Буцаровци (7 к.) и Станојовци (6 к.)
• Доселеници: Петковци (4 к.) доселени биле на почетокот од 19 век од мариовското село Вепрчани; Стевковци (1 к.) доселени биле во почетокот на 19 век од раселеното село Глоговица.^[13]

• Црква „Св. Димитриј“ од 1909 г.^[14]

Археолошки наоѓалишта

• Гробишта — некропола од доцноантичко време
• Изгорено Трло — населба од римско време
• Крушкова Нива — населба од неолитско време
• Лозја — населба од римско време
• Селиште — населба од римско време
• Суркова Страга — населба од римско време
• Црква Св. Димитрија — осамен наод од римско време

• Андон Најденов (? - 1907) — четник на ВМРО, загинал во Битката на Ножот^[15]

Според истражување од почетокот на 1920-тите, потомци на преселници од Смолани имало во следниве населени места:^[16]

• Ваташа, Кавадаречко: Пинџуровци (2 куќи)
• Раец, Кавадаречко: Силевци (1 куќа)

• Смолани на Ризницата

п р у Населени места во Општина Прилеп Алинци Беловодица Беровци Бешиште Бонче Вепрчани Веселчани Витолиште Волково Галичани Голем Радобил Големо Коњари Дабница Дрен Дуње Ерековци Загорани Кадино Село Кален Канатларци Клепач Крушевица Леништа Лопатица Мажучиште Мало Коњари Мало Рувци Манастир Марул Никодин Ново Лагово Ореовец Пештани Плетвар Подмол Полчиште Прилеп Прилепец Присад Ракле Селце Старо Лагово Тополчани Тројаци Тројкрсти Чаниште Чепигово Чумово Шелеверци Штавица Раселени Врпско Гуѓаково Живово Кокре Крстец Мал Радобил Смолани Топлица Царевиќ Историски Заград Клекоперци Мелница Пештерица Писокал