Година
|
Добитник
|
Земја
|
Заслуги
|
1901
|
|
Вилхелм Конрад Рентген
|
Германија
|
„во знак на признание за исклучителните услуги во полза на науката со откривањето на извонредните зраци подоцна наречени по него“[6]
|
1902
|
|
Хендрик Лоренц
|
Холандија
|
„во знак на признание за исклучителните услуги во полза на науката со нивните истражувања за влијанието на магнетизмот врз зрачењето како појава“[7]
|
|
Питер Земан
|
Холандија
|
1903
|
|
Анри Бекерел
|
Франција
|
„за откривањето на спонтаната радиоактивност“[8]
|
|
Пјер Кири
|
Франција
|
„за заедничкото истражување на појавите на зрачењето откриено од проф. Анри Бекерел“[8]
|
|
Марија Кири
|
Полска Франција
|
1904
|
|
Лорд Рејли
|
Велика Британија
|
„за неговите иследувања во густините на најважните гасови и откривањето на аргонот во состав на овие изучувања“[9]
|
1905
|
|
Филип Ленард
|
Австроунгарија Германија
|
„за неговата работа на катодната цевка““[10]
|
1906
|
|
Џозеф Џон Томсон
|
Велика Британија
|
„за неговите теориски и опитни иследувања во електричната спроводливост на гасовите“[11]
|
1907
|
|
Алберт Абрахам Мајкелсон
|
САД
|
„за неговите прецизни оптички инструменти и спектроскопските и метеоролошки истражувања извршени со нив“[12]
|
1908
|
|
Габриел Липман
|
Франција
|
„за неговиот метод на фотографско доловување на боите на основа на брановата интерференција“[13]
|
1909
|
|
Гуљелмо Маркони
|
Италија
|
“за нивните придонеси за развојот на безжичната телеграфија“[14]
|
|
Карл Фердинанд Браун
|
Германија
|
1910
|
|
Јоханес ван дер Валс
|
Холандија
|
„за неговата работа на состојбената равенка за гасовите и течностите“[15]
|
1911
|
|
Вилхелм Вин
|
Германија
|
„за неговите откритија во врска со законитостите на зрачењето на топлината“[16]
|
1912
|
|
Густаф Дален
|
Шведска
|
„за пронаоѓањето на автоматски вентил предвиден за употреба заедно со гасните акумулатори кај светилниците и пловките“[17]
|
1913
|
|
Хејке Камерлинг Онес
|
Холандија
|
„за неговите иследувања во својствата на материјата при ниски температури кои, меѓу останатото, доведоа до добивање на течен хелиум“[18]
|
1914
|
|
Макс фон Лауе
|
Германија
|
„за откривањето на дифракцијата на рендгенските зраци со кристали“[19] — важен чекор во развојот на рендгенска спектроскопија.
|
1915
|
|
Вилијам Хенри Брег
|
Велика Британија
|
„за нивните услуги во полза на науката во анализата на кристалната структура со помош на рендгенски зраци“,[20] — важен чекор во развојот на рендгенската кристалографија
|
|
Вилијам Лоренс Брег
|
Австралија
Велика Британија
|
1916
|
недоделена (Прва светска војна)
|
1917
|
|
Чарлс Гловер Баркла
|
Велика Британија
|
„за откривањето на карактеристичното рендгенско зрачење на елементите",[21] — важен чекор во развојот на рендгенската спектроскопија
|
1918
|
|
Макс Планк
|
Германија
|
„за неговите услуги во полза на развојот на физиката со откривањето на енергетски квантови“[22]
|
1919
|
|
Јоханес Штарк
|
Германија
|
„за откривањето на Доплеровиот ефект кај каналските зраци и расцепувањето на спектралните линии во електричните полиња“[23]
|
1920
|
|
Шарл Едуар Гијом
|
Швајцарија
|
„за неговите услуги во полза на прецизните мерења во физиката со откритието на аномалиите во легурите на никел и челик“[24]
|
1921
|
|
Алберт Ајнштајн
|
Германија Швајцарија
|
„за неговите услуги во полза на теориската физика, особено поради откривањето на фотоелектричниот ефект“[25]
|
1922
|
|
Нилс Бор
|
Данска
|
„за неговите услуги во полза на иследувањето на структурата на атомите и зрачењето што го оддаваат“[26]
|
1923
|
|
Роберт Миликан
|
САД
|
„за неговара работа на елементарниот полнеж на електрицитетот и фотоелектричниот ефект“[27]
|
1924
|
|
Мане Сигбан
|
Шведска
|
„за неговите откритија и истражување на полето на рендгенската спектроскопија“[28]
|
1925
|
|
Џејмс Франк
|
Германија
|
„за откривањето на законитостите кои го раководат влијанието на електронот врз атомот“[29]
|
|
Густав Лудвиг Херц
|
Германија
|
1926
|
|
Жан Батист Перен
|
Франција
|
„за неговата работа на прекинатата структура на материјата, а особено за откривањето на таложната рамнотежа“[30]
|
1927
|
|
Артур Комптон
|
САД
|
„за откривањето на ефектот наречен по него“[31]
|
|
Чарлс Вилсон
|
Велика Британија
|
„за неговиот метод на видливо претставување на патеките на наелектризираните честички со кондензирана пареа“[31]
|
1928
|
|
Овен Виланс Ричардсон
|
Велика Британија
|
„за неговата работа на термоелектронската појава, а особено за откривањето на законот наречен по него“[32]
|
1929
|
|
Луј де Број
|
Франција
|
„за откривањето на брановата природа на електроните“[33]
|
1930
|
|
Чандрасекара Венката Раман
|
Индија
|
„за неговата работа на расејувањето на светлината и откривањето на ефектот наречен по него“[34]
|
1931
|
недоделена
|
1932
|
|
Вернер Хајзенберг
|
Германија
|
„за создавањето на квантната механика, чија примена, меѓу другото, доведе до откривањето на алотропските облици на водородот“[35]
|
1933
|
|
Ервин Шредингер
|
Австрија
|
„за откривањето на нови продуктивни облици на атомската теорија“[36]
|
|
Пол Дирак
|
Велика Британија
|
1934
|
недоделена
|
1935
|
|
Џејмс Чедвик
|
Велика Британија
|
„за откривањето на неутронот“[37]
|
1936
|
|
Виктор Франц Хес
|
Австрија
|
„за откривањето на космичкото зрачење“[38]
|
|
Карл Дејвид Андерсон
|
САД
|
„за откривањето на позитронот“[38]
|
1937
|
|
Клинтон Дејвисон
|
САД
|
„за опитното откривање на дифракцијата на електроните со кристали“[39]
|
|
Џорџ Паџет Томсон
|
Велика Британија
|
1938
|
|
Енрико Ферми
|
Италија
|
„за покажаното постоење на нови радиоактивни елементи произведени од неутронско озрачување и сродното откритие на јадрени реакции предизвикани од бавни неутрони“[40]
|
1939
|
|
Ернест Лоренс
|
САД
|
„за измислувањето и развојот на циклотронот и резултатите добиени со него, особено во однос на вештачките радиоактивни елементи“[41]
|
1940
|
недоделена (Втора светска војна)
|
1941
|
недоделена (Втора светска војна)
|
1942
|
недоделена (Втора светска војна)
|
1943
|
|
Ото Штерн
|
САД
|
„за неговите придонеси во развојот на методот на молекулски зраци магнетниот момент на протонот“[42]
|
1944
|
|
Исидор Ајзек Раби
|
САД
|
„за неговиот резонантен метод на мерење на магнетните својства на атомските јадра“[43]
|
1945
|
|
Волфганг Паули
|
Австрија
|
„за откривањето на начелото на исклучување, наречено Паулиево начело“[44]
|
1946
|
|
Перси Вилијамс Бриџмен
|
САД
|
„за направата што произведува крајно висок притисок и за откритијата што ги направи со неа во полето на високопритисочната физика“[45]
|
1947
|
|
Едвард Виктор Еплтон
|
Велика Британија
|
„за неговите иследувања во физичките законитости на горната атмосфера, особено за откритието на т.н. Еплтонов слој“[46]
|
1948
|
|
Патрик Блекет
|
Велика Британија
|
„за развојот на Вилсоновата маглена комора и откритијата направени со неа во полето на јадрената физика и космичкото зрачење“[47]
|
1949
|
|
Хидеки Јукава
|
Јапонија
|
„за предвидувањето за постоењето на мезони врз основа на теориската работа на јадрените сили“[48]
|
1950
|
|
Сесил Франк Пауел
|
Велика Британија
|
„за развојот на фотографски метод за проучување на јадрените процеси и откритијатата за мезоните направни по овој метод“[49]
|
1951
|
|
Џон Кокрофт
|
Велика Британија
|
„за нивната пионерска работа на претворањето (трансмутација) на атомски јадра со вештачки забрзани атомски честички“[50]
|
|
Ернест Волтон
|
Ирска
|
1952
|
|
Феликс Блох
|
Швајцарија САД
|
„за развојот на нови методи за прецизни магнетни јадрена мерења и откритијата поврзани со нив“[51]
|
|
Едвард Милс Персел
|
САД
|
1953
|
|
Фриц Цернике
|
Холандија
|
„за покажаниот метод на фазен контраст, особено за измислениоит фазнокотрастниот микроскоп]“[52]
|
1954
|
|
Макс Борн
|
Германија Велика Британија
|
„за неговите основоположнички истражувања во полето на квантната механика, особено за статистичкото толкување на брановата функција"[53]
|
|
Валтер Боте
|
Западна Германија
|
„за методот на совпаѓање и откритијата направени со него"[53]
|
1955
|
|
Вилис Лем
|
САД
|
„за откритијата во врска со ситната структура на водородниот спектар"[54]
|
|
Поликарп Куш
|
САД
|
„за прецизното утврдување на магнетниот момент на електронот"[54]
|
1956
|
|
Џон Бардин
|
САД
|
„за нивните истражувања на полето на полупроводниците и откривањето на транзисторскиот ефект“[55]
|
|
Волтер Хаузер Братејн
|
САД
|
|
Вилијам Шокли
|
САД
|
1957
|
|
Ли Џенгдао
|
Кина САД
|
„за проникливото иследување на законите за парност што доведе до важни откритија за елементарните честички“[56]
|
|
Џенинг Јанг
|
Кина САД
|
1958
|
|
Павел Черенков
|
СССР
|
„за откривањето и толкувањето на Черниковиот ефект“[57]
|
|
Иљја Франк
|
СССР
|
|
Игор Там
|
СССР
|
1959
|
|
Овен Чемберлејн
|
САД
|
„за откривањето на антипротонот“[58]
|
|
Емилио Сегре
|
Италија САД
|
1960
|
|
Доналд Глејзер
|
САД
|
„за пронаоѓањето на меурната комора“[59]
|
1961
|
|
Роберт Хофштатер
|
САД
|
„за пионерските изучувања на расејувањето на електроните во атомските јадра и откритијата за структурата на нуклеоните направени со него"[60]
|
|
Рудолф Месбауер
|
Западна Германија
|
„за истражувањата во впивањето на одекот на гама-зрачењето и откривањето на поврзаниот ефект кој го носи неговото име"[60]
|
1962
|
|
Лав Ландау
|
СССР
|
„за пионерските теории за кондензираната материја, особено течниот хелиум“[61]
|
1963
|
|
Јуџин Вигнер
|
Унгарија САД
|
„за неговите придонеси кон теоријата за атомското јадро и елементарните честички, особено со откривањето и примената на основни начела на симетријата"[62]
|
|
Марија Геперт-Мајер
|
САД
|
„за откритијата поврзани со структурата на јадрената обвивка"[62]
|
|
Јоханес Ханс Д. Јенсен
|
Западна Германија
|
1964
|
|
Николај Басов
|
СССР
|
„за основоположничката работа на полето на квантната електроника, која доведе до изградба на треперници (осцилатори) и засилувачи засновани на мазерско–ласерското начело“[63]
|
|
Александар Прохоров
|
СССР
|
|
Чарлс Хард Таунс
|
САД
|
1965
|
|
Ричард Фајнман
|
САД
|
„за основоположничката работа на полето на квантната електродинамика, со далекусежни последици во физиката на елементарните честички“[64]
|
|
Џулијан Швингер
|
САД
|
|
Шиничиро Томонага
|
Јапонија
|
1966
|
|
Алфред Кастлер
|
Франција
|
„за откривањето и развојот на оптички методи на изучување на Херцова резонанца во атомите“[65]
|
1967
|
|
Ханс Бете
|
САД
|
„за придонесите кон теоријата за јадрени реакции, особено откритијата за производството на енергија во ѕвездите“[66]
|
1968
|
|
Луис Алварез
|
САД
|
„за решавачките придонеси кон физиката на елементарните честички, особено откривањето на голем број на резонантни состојби, овозможени од неговиот развој на техниката на водородна меурна комора и анализа на податоците“[67]
|
1969
|
|
Мари Гел-Ман
|
САД
|
„за придонесите и откритијата на класификацијата на елементарните честички и нивните заемодејства“[68]
|
1970
|
|
Ханес Алфвен
|
Шведска
|
„за основоположничката работа и откритија на полето на магнетохидродинамиката со полезна примена во разни области на плазмената физика"[69]
|
|
Луј Нел
|
Франција
|
„за основоположничката работа и откритијата во врска со антиферомагнетизмот и феримагнетизмот кои доведоа до нивна важна примена во физиката на цврстата состојба"[69]
|
1971
|
|
Денис Габор
|
Унгарија – Велика Британија
|
„за пронаоѓањето и развојот на холографскиот метод“[70]
|
1972
|
|
Џон Бардин
|
САД
|
„за заеднички развиената теорија за суперспроводливоста, обично наречена БКШ-теорија“[71]
|
|
Леон Купер
|
САД
|
|
Џон Роберт Шрифер
|
САД
|
1973
|
|
Лео Есаки
|
Јапонија
|
„за опитните откритија во врска со тунелските појави во полупроводниците и суперпроводниците"[72]
|
|
Ивар Јевер
|
САД Норвешка
|
|
Брајан Џозефсон
|
Велика Британија
|
„за теориските предвидувања на својствата на суперструјата преку тунелска пречка, особено појавите начелно познати како Џозефсонов ефект"[72]
|
1974
|
|
Мартин Рајл
|
Велика Британија
|
„за пионерските истражувања на полето на радиоастрофизиката: Рајл со неговите набљудувања и пронајдоци (особено техниката на отворна синтеза), а Хјуиш за неговата решавачка улога во откривањето на пулсарите“[73]
|
Податотека:Hewish postcard.jpg
|
Ентони Хјуиш
|
Велика Британија
|
1975
|
|
Оге Бор
|
Данска
|
„за откривањето на поврзаноста помеѓу збирното и честичното движење во атомските јадра и развојот на теоријата за структурата на атомското јадро врз основа на оваа поврзаност“[74]
|
|
Бен Рој Мотелсон
|
Данска
|
|
Џејмс Рејнвотер
|
САД
|
1976
|
|
Бартон Рихтер
|
САД
|
„за пионерската работа во откривањето на тешка елементарна честичка од нов вид“[75]
|
|
Семјуел Тинг
|
САД
|
1977
|
|
Филип Ворен Андерсон
|
САД
|
„за основоположничките теориски иследувања на електронската структура магнетните и безредните системи“[76]
|
|
Невил Франсис Мот
|
Велика Британија
|
|
Џон Хазбрук ван Флек
|
САД
|
1978
|
|
Петар Капица
|
СССР
|
„за основните пронаоѓања и откритијаво полето на криогениката"[77]
|
|
Арно Алан Пензијас
|
САД
|
„за откривањето на космичкото микробраново позадинско зрачење“[77]
|
|
Роберт Вудро Вилсон
|
САД
|
1979
|
|
Шелдон Ли Глешоу
|
САД
|
„за придонесите кон теоријата на обединетото слабо и електромагнетно заемодејство помеѓу елементарните честички, вклучувајќи го, меѓу другото, предвидувањето на слабата неутрална струја“[78]
|
|
Абдус Салам
|
Пакистан
|
|
Стивен Вајнберг
|
САД
|
1980
|
|
Џејмс Кронин
|
САД
|
„за откривањето на нарушувањата во основните начела на симетријата при распадот на неутралните K-мезони“[79]
|
|
Вал Логсдон Фич
|
САД
|
1981
|
|
Николас Блумберген
|
САД
|
„за придонесите кон развојот на ласерската спектроскопија“[80]
|
|
Артур Леонард Шавлов
|
САД
|
|
Кај Сигбан
|
Шведска
|
„за неговиот придонес кон развојот на високоразделителната електронска спектроскопија"[80]
|
1982
|
|
Кенет Вилсон
|
САД
|
„за неговата теорија за критичните појави кај фазните премини“[81]
|
1983
|
|
Субраманијан Чандрасекар
|
САД Индија
|
„за теориското изучување на физичките процеси од важност за структурата и еволуцијата на ѕвездите“[82]
|
|
Вилјам Алфред Фаулер
|
САД
|
„за неговите теориски и опитни проучувања на јадрените реакции од важност при образувањето на хемиските елементи во вселената“[82]
|
1984
|
|
Карло Рубија
|
Италија
|
„за решавачките придонеси кон големиот проект кој доведе до откривањето на честичките W и Z, кои ни го приопштуваат слабото заемодејство“[83]
|
|
Симон ван дер Мер
|
Холандија
|
1985
|
|
Клаус фон Клицинг
|
Западна Германија
|
„за откривањето на квантизираниот Холов ефект“[84]
|
1986
|
|
Ернст Руска
|
Западна Германија
|
„за основоположничката работа во електронската оптика и конструирањето на првиот електронски микроскоп“[85]
|
|
Герд Биниг
|
Западна Германија
|
„за проектирањето на отчитувачки тунелски микроскоп“[85]
|
|
Хајнрих Рорер
|
Швајцарија
|
1987
|
|
Георг Беднорц
|
Западна Германија
|
„за епохалното откритие на суперспроводливоста кај керамичките материјали“[86]
|
|
Карл Александар Милер
|
Швајцарија
|
1988
|
|
Леон Ледерман
|
САД
|
„за методот на неутрински сноп и покажувањето на двоичната структура на лептоните со откривањето на мионското неутрино“[87]
|
|
Мелвин Шварц
|
САД
|
|
Џек Стајнбергер
|
САД
|
1989
|
|
Норман Фостер Ремзи
|
САД
|
„за откривањето на методот на одвоени трепетни (осцилаторни) полиња и неговата примена во водородниот мазер и други атомски часовници"[88]
|
|
Ханс Георг Демелт
|
САД
|
„за развојот на јонската замка"[88]
|
|
Волфганг Паул
|
Западна Германија
|
1990
|
|
Џером Ајзек Фридман
|
САД
|
„за пионерските иследувања на длабокото нееластично расејување на електроните врз протони и врзани неутрони, што беше од суштинско значење за развојот на кварковиот модел во честичната физика“[89]
|
|
Хенри Веј Кендал
|
САД
|
|
Ричард Едвард Тејлор
|
Канада
|
1991
|
|
Пјер-Жил де Жен
|
Франција
|
„за откритието дека методите разработени за проучување на поредочните појави во простите системи можат да се воопштат во посложени облици на материја, особено во течни кристали и полимери“[90]
|
1992
|
|
Жорж Шарпак
|
Франција/Полска
|
„за пронаоѓањето и развојот на детектор на честички, особено повеќежичената пропорционална комора“[91]
|
1993
|
|
Расел Алан Халс
|
САД
|
„за откривањето на нов вид на пулсар кое отвори нови можности во проучувањето на гравитацијата“[92]
|
|
Џозеф Хутон Тејлор
|
САД
|
1994
|
|
Бертам Брокхаус
|
Канада
|
„за развојот на неутронската спектроскопија“ и „за пионерски придонеси кон развојот на техниките на неутронско расејување за проучување на кондензираната материја"[93]
|
|
Клифорд Шал
|
САД
|
„за развојот на неутронското расејување“ и „пионерски придонеси кон развојо на неутронското расејување со цел проучување на кондензираната материја“[93]
|
1995
|
|
Мартин Луис Перл
|
САД
|
„за откривањето на тау-лептонот“ и „за пионерските опитни придонеси кон лептонската физика“[94]
|
|
Фредерик Рајнес
|
САД
|
„за доказното пронаоѓање на неутриното“ и „за пионерски опитни придонеси кон лептонската физика"[94]
|
1996
|
|
Дејвид Ли
|
САД
|
„за откривањето на супертечноста на хелиумот-3“[95]
|
|
Даглас Ошероф
|
САД
|
|
Роберт Колман Ричардсон
|
САД
|
1997
|
|
Стивен Чу
|
САД
|
„за развивањето на методи за разладување и ловење на атоми со ласерска светлина.“[96]
|
|
Клод Коен Тануџи
|
Франција
|
|
Вилијам Даниел Филипс
|
САД
|
1998
|
|
Роберт Лафлин
|
САД
|
„за откривањето на нов облик на квантна течност со дробнонаелектризирани возбуди“[97]
|
|
Хорст Лудвиг Штермер
|
Германија
|
|
Даниел Цуј
|
САД
|
1999
|
|
Герард 'т Хофт
|
Холандија
|
„за разјаснување на квантната структура на електрослабите заемодејства во физиката“[98]
|
|
Мартинус Велтман
|
Холандија
|
2000
|
|
Жорес Алферов
|
Русија
|
„за развојот на полупроводнички хетероструктури кои се користат во големобрзинската електроника и оптоелектрониката“[99]
|
|
Херберт Кремер
|
Германија
|
|
Џек Килби
|
САД
|
„за неговиот удел во измислувањето на интегралното коло“[99]
|
2001
|
|
Ерик Корнел
|
САД
|
„за постигнувањето на Бозе-Ајнштајновата кондензација во раредените гасови кај алкални атоми и основоположничките проучувања на својствата на кондензатите“[100]
|
Карл Виман
|
САД
|
|
Волфганг Кетерле
|
Германија
|
2002
|
|
Рејмонд Дејвис
|
САД
|
„за пионерските придонеси кон астрофизиката, особено за доказното пронаоѓање на космичките неутрина“[101]
|
|
Масатоши Кошиба
|
Јапонија
|
|
Рикардо Џакони
|
Италија САД
|
„за пионерските придонеси кон астрофизиката кои доведоа до откривањето на вселенските рендгенски извори"[101]
|
2003
|
|
Алексеј Абрикосов
|
Русија
|
„за пионерските придонеси кон теоријата на суперспроводливоста и супертечностите“[102]
|
|
Виталиј Гинзбург
|
Русија
|
|
Ентони Џејмс Легет
|
Велика Британија САД
|
2004
|
|
Дејвид Грос
|
САД
|
„за откривањето на асимптотската слобода во теоријата за силното заемодејство“[103]
|
|
Дејвид Полицер
|
САД
|
|
Франк Вилчек
|
САД
|
2005
|
|
Рој Глаубер
|
САД
|
„за придонесите кон квантната теорија на оптичката кохерентност"[104]
|
|
Џон Хол
|
САД
|
„за придонесите кон развојот на ласерски прецизна спектроскопија, вклучувајќи го оптичкиот честотен чешел"[104]
|
|
Теодор Хенш
|
Германија
|
2006
|
|
Џон Мадер
|
САД
|
„за откривањето на црнотелесниот облик и анизотропијата на космичкото микробраново позадинско зрачење“[105]
|
|
Џорџ Смут
|
САД
|
2007
|
|
Албер Фер
|
Франција
|
„за откривањето на гигантската магнетоотпорност“[106]
|
|
Петер Гринберг
|
Германија
|
2008
|
|
Макото Кобајаши
|
Јапонија
|
„за откривање на потеклото на нарушената симетрија која предвидува постоење на барем три семејства на кваркови во природата“[107]
|
|
Тошихиде Маскава
|
Јапонија
|
|
Јоичиро Намбу
|
Јапонија САД
|
„за откривањето на маханизмот на спонтано нарушување на симетријата во субатомската физика"[107]
|
2009
|
|
Чарлс Као
|
Хонгконг Велика Британија САД
|
„за епохалните достигнувања во преносот на светлина со влакна во оптичката комуникација“[108]
|
|
Вилард Бојл
|
Канада САД
|
„за пронаоѓањето на начин на добивање слики со полупроводничко коло, т.е. сетилник со напојна врска (CDD)"[108]
|
|
Џорџ Смит
|
САД
|
2010
|
|
Андреј Гејм
|
Русија Холандија
|
„за епохалните опити врз дводимензионалниот материјал графен“[109]
|
|
Константин Новоселов
|
Русија Велика Британија
|
2011
|
|
Сол Перлмутер
|
САД
|
„за откривањето на забрзувањето на вселената по пат на набљудување на далечни супернови“[110]
|
|
Брајан Шмит
|
Австралија САД
|
|
Адам Рис
|
САД
|
2012
|
|
Серж Арош
|
Франција
|
„за епохалните опитни методи кои овозможуваат мерење и манипулација на поединечни квантни системи."[111]
|
|
Дејвид Вајнленд
|
САД
|
2013
|
|
Франсоа Англер
|
Белгија
|
„за теориското откривање на механизмот кој придонесува кон нашето осознавање на потеклото на масата на субатомските честички, неодамна потврден со откривањето на фундаменталната честичка од опитите ATLAS и Компактен мионски соленоид (CMS) во Големиот хадронски судирач на CERN“[112]
|
|
Питер Хигс
|
Велика Британија
|
2014
|
|
Исаму Акасаки
|
Јапонија
|
„за измислувањето на делотворни светлечки диоди што даваат бела и штедлива светлина"[113]
|
|
Хироши Амано
|
Јапонија
|
|
Шуџи Накамура
|
Јапонија САД
|
2015
|
|
Такаки Каџита
|
Јапонија
|
„за откривањето на неутринските осцилации, со кои се покажува дека неутрината имаат маса“[114]
|
|
Артур Мекдоналд
|
Канада
|
2016
|
|
Дејвид Таулес
|
Обединето Кралство
САД
|
„за теориските откритија на тополошките фазни премини и тополошките фази на материјата“[115]
|
|
Данкан Холдејн
|
Обединето Кралство
САД
|
|
Џон Костерлиц
|
Обединето Кралство
|
2017
|
|
Рајнер Вајс
|
САД
|
„за решителниот придонес за ЛИГО детекторот и опсервациите на гравитациските бранови“[116]
|
|
Кип Торн
|
САД
|
|
Бери Бериш
|
САД
|
2018
|
|
Артур Ешкин
|
САД
|
„за епохалните откритија во полето на ласерската физика“[117]
|
|
Жерар Муру
|
Франција
|
|
Дона Стрикленд
|
Канада
|
2019
|
|
Џим Пиблс
|
Канада
САД
|
„за теоретските откритија на полето на физичката космологија“
|
[118]
|
|
Мишел Мајор
|
Швајцарија
|
„за откривањето на вонсончева планета околу ѕвезда од типот на нашето сонце“
|
|
Дидје Кело
|
Швајцарија
|
2020
|
|
Роџер Пенроуз
|
Обединето Кралство
|
„за откритието дека образувањето на црните дупки претставува крепко предвидување на општата теорија за релативноста“
|
[119]
|
|
Рајнхард Генцел
|
Германија
|
„за откривањето на супермасивно збиено тело во средиштето на нашата галаксија“
|
|
Андреја Гец
|
САД
|