မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့
မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့ ကို ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်တွင် ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့ အမည်ဖြင့် လွတ်လပ်သော အဖွဲ့တစ်ခုအနေဖြင့် စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ တပ်မတော်၏ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ယူနီဖောင်းမှာ ယခင်က ကာကီရောင်ဖြစ်သော်လည်း ၂၀၀၄ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၈ရက်နေ့မှစ၍ နက်ပြာရောင်သို့ ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ခဲ့သည်။ သမိုင်းကြောင်းဗြိတိသျှတို့သည် ၁၈၈၇ အောက်တိုဘာလ ၂၈ တွင် ကျေးရွာအက်ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ကျေးရွာပုလိပ်အဖွဲ့ကို စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၈၈၉ တွင် ရန်ကုန်ပုလိပ်အက်ဥပဒေကိုပြဋ္ဌာန်းပြီး ရန်ကုန်ပုလိပ်အဖွဲ့ (Rangoon City Police)ကိုခွဲထုတ်ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာ ပုလိပ်အဖွဲ့ ၊ မြို့ပြပုလိပ်အဖွဲ့၊ ရန်ကုန်မြို့တော်ပုလိပ်အဖွဲ့၊တို့ ပေါ်ပေါက်လာသည်။ ၁၉၃၇ တွင် Home rule(ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေး)ကာလတွင် ပုလိပ်အဖွဲ့ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ပုလိပ်မင်းကြီးတစ်ဦးမှအုပ်ချုပ်သော သာမန်ပုလိပ်နှင့် စစ်ဘက်အရာရှိကြီးတစ်ဦးမှ အုပ်ချုပ်သော စစ်ပုလိပ်ဆိုပြီး ၂မျိုး ခွဲထုတ်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း လက်နက်ကိုင်ပုလိပ်တပ်ဖွဲ့များအား ပြည်ထောင်စုစစ်ရဲတပ်(Union Military Police - UMP) အဖြစ်ပေါင်းစည်းဖွဲ့ခဲ့သည်။ တပ်ရင်းပေါင်း ၂၁ရင်းရှိပြီး နယ်ခြားစောင့်နှင့် ပြည်တွင်းလုံခြုံရေးတပ် ဟု ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉၅၄တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာရဲတပ်ဖွဲ့(အင်တာပိုလ်)သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ ဧပြီလ ၁၇က်နေ့တွင် ပြည်ထောင်စုစစ်ရဲကို ပြည်စောင့်ရဲ (Union Constabulary)ဟု ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၄ အောက်တိုဘာ ၁ တွင် ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့(People's Police Force) အမည်ဖြင့် အောက်ပါအတိုင်းပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
၁၉၉၅ စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့မှ အမိန့်အမှတ် ၁/၉၅ ကိုထုတ်ပြန်ကာ မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ (Myanmar Police Force) ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး နှစ်စဉ် အောက်တိုဘာလ ၁ရက်နေ့ကို မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့နေ့ဟု သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ရာထူးအဆင့်များအောက်ပါတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ရာထူးအလိုက် အဆင့်များဖြစ်သည်။ အမြင့်ဆုံးရာထူးမှာ ရဲဗိုလ်ချုပ်ကြီး (Police General)ဖြစ်သည်။ ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိများ
ပြန်တမ်းဝင်မဟုတ်သောအရာရှိများအောက်တွင် ဖော်ပြထားသော ဒုရဲတပ်ကြပ်၊ ရဲတပ်ကြပ် နှင့် ရဲတပ်ကြပ်ကြီး ရာထူးတို့မှာ စစ်တပ်၏ ဒုတပ်ကြပ်၊တပ်ကြပ် နှင့် တပ်ကြပ်ကြီး တို့တွင် သုံးသော အနီရောင် ဘောင်ခတ်ထားသည့် အနက်ရောင် အရစ်များ ဖြစ်သည်။ လက်တွေ့တွင် ရဲများက အဖြူရောင်ဘောင်ခတ်ထားသည့် အပြာရောင် အရစ် များကို အသုံးပြုကြသည်။
ဖွဲ့စည်းပုံ![]() မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ဌာနချုပ် တွင် ရဲချုပ် (ဒုတိယရဲဗိုလ်ချုပ်ကြီး)က ဦးဆောင်ပြီး ဒုတိယရဲချုပ်(ရဲဗိုလ်ချုပ်၁ နှင့် ၂) တို့ ထားရှိသည်။ ဦး/ရေး/ထောက် ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများအား ရဲမှူးချုပ်အဆင့်များက တာဝန်ယူကြီးကြပ်ကာ မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့တစ်ခုလုံးအား ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲထိန်းချုပ်သည်။ဦးစီးဌာနကြီးများတွင် ရဲမှူးချုပ် တစ်ဦးစီမှ ဦးစီး၍ နိုင်ငံအတွင်းလုံခြုံရေး၊ ထောက်လှမ်းရေး၊ မှုခင်းများ၊ သင်တန်းများ၊ ဖွဲ့စည်းမှု၊ ကြီးကြပ်ကန့်သတ်ပစ္စည်း များ ထုတ်ပေးအပ်နှံခြင်း၊ စစ်ဆေးရေးနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်ရေးများကို ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်သည်။ ရဲရာထူးခန့်ချုပ်သည် ရဲအရာရှိများ၏ ရာထူးတိုးခြင်း၊ ပြောင်းရွှေ့နေရာချထားခြင်းများဆောင်ရွက်သည်။ ရေးဌာနတွင် ရဲမှူးချုပ်တစ်ဦးမှကွပ်ကဲပြီး အခြားအဆင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ရာထူးခန့်ထားရေး၊ ပြောင်းရွှေ့နေရာချထားရေး၊ ရဲစည်းကမ်း၊ လစာစရိတ်၊ သက်သာချောင် ချိမှုနှင့် အငြိမ်းစားခံစားခွင့်များ ဆောင်ရွက်သည်။ ထောက်ဌာနတွင် ရဲမှူးချုပ် တစ်ဦးမှကွပ်ကဲပြီး ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး၊ ပြင်ဆင်ရေး၊ ဝယ်ယူဖြည့်တင်းရေး၊ ဘဏ္ဍာရေးများဆောင်ရွက်သည်။ ဓာတုဗေဒစစ်ဆေးရေးဌာနကို ညွှန်ကြားရေးမှူးအဆင့်မှ ကြီးကြပ် ကွပ်ကဲ၍ အစွန်းအထင်း/ အဆိပ်အတောက် ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးပေးခြင်း၊ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် အထွေထွေ ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သည်။ အကြီးအကဲများ၁၈၈၅ ခုနှစ်တွင် မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံး ဗြိတိသျှကိုလိုနီ နယ်ချဲ့ လက်အောက်သို့ ကျရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ဗြိတိသျှကိုလိုနီ၏ ရဲလုပ်ငန်းစနစ်ကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် စတင်ခဲ့ကြသည်။ ထိုအချိန်တွင် ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ဗမာရဲအဖြစ် သိခဲ့ကြသည်။ ဗြိတိသျှတို့သည် ၁၈၈၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ (၂၈) ရက်နေ့တွင် ကျေးရွာအက်ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ကျေးရွာပုလိပ်အဖွဲ့ကို စတင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ထိုခေတ်ကာလမှစ၍ ယနေ့ခေတ်အထိ ခေတ်အဆက်ဆက် အကြီးအကဲများအဖြစ် တာဝန် ယူခဲ့ကြသူများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။ [၂]
ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီးရဲတပ်ဖွဲ့များတိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့ ၁၅ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ၎င်းတို့အုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့်နယ်မြေ အပိုင်းအခြားမှာ နယ်ဘက် အုပ်ချုပ်ရေးအတိုင်းဖြစ်သည်။ တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်နှင့် တွဲဖက်တိုင်း ဒေသကြီး/ ပြည်နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့များမှာ အဆင့်အတန်း တူညီမှုရှိကာ ၎င်းတို့တွင် အောက်ပါအတိုင်း တပ်ဖွဲ့ရုံးများနှင့် ရဲစခန်းများပါဝင်သည်။
နယ်မြေဒေသလူဦးရေနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုတို့အပေါ် မူတည်လျက် ခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့ များကို နှစ်ပိုင်းခွဲခြား သတ်မှတ်ထားသည်။ ကအဆင့်နှင့် ခအဆင့် ခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့များဟု သတ်မှတ်၍ ဒုတိယရဲမှူးကြီးအဆင့်ရှိ အရာရှိကြီးများမှ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲသည်။ မြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့မှူးများမှာ ရဲမှူးအဆင့်ဖြစ်ပြီး ရဲစခန်းမှူးများကိုမူ ဒုရဲမှူးအဆင့် သတ်မှတ်ထားရှိသည်။[၁၀] အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဌာနများ
လုံခြုံရေးရဲတပ်ဖွဲ့ခွဲများလုံခြုံရေးရဲတပ်ဖွဲ့ခွဲပေါင်း ၃၁ ခုရှိသည်။ ထို့အပြင်အခြားလက်အောက်ခံအဖွဲ့များမှာ-
နယ်ခြားစောင့် ရဲ တပ်ဖွဲ့များ
လေ့ကျင့်ရေးကျောင်းများ
ရဲအရာရှိအတတ်သင်ကျောင်း(မန္တလေး) ရဲအကြပ်အတတ်သင်ကျောင်း(လှော်ကား)
ရည်မှန်းချက်တာဝန်များမြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့၏ ရည်မှန်းချက်တာဝန်များမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
ကိုးကား
ပြင်ပလင့်ခ်များ
|
Portal di Ensiklopedia Dunia