Ѕидарски занает

Ѕидарскиот занает е занает за рачна изградба во градежништво со тула, камен, цигла или сличен материјал, вклучително и малтерисување кое често се поставува, врзува и се залепува со малтер.Ѕидарството е уметност на градење конструкција со склопување на елементарни материјали, без разлика дали се врзани со малтер или не. Тоа е уметност на ѕидарот по дефиниција, но и резултат на неговата работа.

Ѕидарскиот занает е рачно ѕидање во високо издржлива форма на градба. Сепак, употребените материјали, квалитетот на малтерот и изработката и моделот на склопување на единиците може значително да влијаат на издржливоста на целата ѕидарска конструкција. При ѕидање на ѕидови, ѕидарот ја одржува потребната дебелина и рамномерност на спојот на малтерот, ја проверува хоризонталноста и вертикалноста на редовите за да се осигура дека ги исполнуваат барањата за дизајн и конструира агли и свиоци на ѕидови од цели тули (блокови), половини и четвртини. За разлика од другите градежни операции, ѕидањето се врши рачно.

• Употребата на тули и камен може да ја зголеми топлинската маса на зградата, обезбедувајќи зголемена удобност преку апсорпција на летната топлина и зимскиот студ. Овие материјали се погодни за пасивни соларни апликации.
• Општо земено, тулата и каменот не бараат бојадисување и затоа можат да обезбедат структура со намалени трошоци за животниот циклус; Сепак, правилно изведеното ѕидарство го намалува ризикот од несакани појави од ефектите на мразот. Бетонскиот блок или од недекоративен камен најчесто се бојадисува или се премачкува.
• Изгледот, особено ако е многу уреден, може да му даде на ѕидарството впечаток на цврстина и издржливост.

• Лошото време, особено мразот, може да предизвика оштетување на површината. Овој тип на деградација е вообичаен за одредени видови тули, но доста редок за бетонски блокови и камен. Ако треба да се користи тула (на база на глина), треба да се внимава да се изберат тули погодни за климата и временските услови.
• Ѕидањето на објектот мора да лежи на стабилна основа (армиран бетон, темелни камења или природна карпа). На почви што се прошируваат, оваа основа мора да биде многу внимателно изведена со помош на инженери.

• Вообичаените градежни материјали за ѕидање вклучуваат:
• Растителни материјали: слама, ќерпич, итн.
• Минерални материјали: тули, цигли, градежен камен како: мермер, гранит и варовник, камен, бетонски блок, стаклен блок.

Врзивни материјали се материјали што се користат за поврзување на градежни материјали со малтер заедно. Тоа може да биде глина, вар (природна или синтетичка хидраулична), цемент, малтер.

• Глина или сурова земја е врзивно средство природно присутно во земјата што се користи во градежништвото.

• Вар е врзивно средство засновано на варовник што се користи илјадници години. Се користи во составот на ѕидарски малтери, а може да се користи и само со вода, за бојадисување. Се користи и во земјоделството.
• Цемент, воведен од Луј Викат во првата половина на XIX век, потоа ќе биде широко користен поради неговите големи механички способности.
• Гипс.

Малтерот е мешавина од врзивно средство и вода. Разликуваме:

• Ќерпич. Земјата што се користи во градежништвото е онаа што се наоѓа на променлива длабочина под растителниот слој што содржи органска материја . Оваа земја е составена од врзивно средство (глина) и песок. Мора да се направат тестови за да се утврди дали земјата што сакате да ја користите може да се користи како малтер или дали е соодветно да се додаде песок или друго врзивно средство.
• Варов малтер се состои од вар, песок и вода ; или вар, земја и вода. Се користи за ѕидање, за премачкување, генерално поврзан со камен, тула, понекогаш забиена земја.
• Цементен малтер е направен од цемент, песок и вода. Се користи и за градење и за обложување, генерално со елементи од неговата класа на отпор. Главно се користи за монтирање бетонски блокови.
• Таканаречениот лепак малтер се состои од вар, цемент, песок и вода.
• Лепилото е „малтер» неодамнешна, се користи со дистрибуирани изолациски тули.

Бетонот е композитен градежен материјал направен од агрегати (песок, чакал) агломерирани со врзивно средство:

• Земјен бетон. Земјата што се користи во градежништвото е природен бетон бидејќи содржи врзивно средство и агрегати. Земјениот бетон е материјал од природна земја помешана со вода^[1].
• Варовнички бетон е направен од вар, песок, чакал и вода. Во денешно време помалку се користи, но неговата употреба во историските споменици не е забранета.
• Конопниот бетон^[2][3] е направен од вар, коноп, песок и вода. Се користел како топлинска и звучна изолација во ѕидни апликации или при поплочување на подот. Неговите предности се неговата леснотија и големата изолациона моќ. Може, на пример, да се користи како изолациона плоча помеѓу две нивоа на домот на ист начин како и лесна полистиренска плоча. Се смета за еколошки.
• Цементниот бетон^[4] е направен од цемент, песок, чакал и вода. Тоа е најраспространетиот материјал во светот.

Ѕидарскиот занает е поврзан со неколку градежни занаети.

Ѕидарскиот занает за ѕидање, кој има богата историја, првпат се појавил во античкиот период.

Во тоа време, ѕидарите биле одговорни за изградба на монументални градби, како што се храмови, амфитеатри и камени ѕидови. Вештината за работа со камен и тула била клучна за стабилноста на овие градби, препознатливи по нивната импресивна архитектонска убавина.

Зградите како што се катедрали станале уметност, а ѕидарите биле високо ценети мајстори во општеството.

За време на периодот на ренесансата, ѕидарите ја усовршувале својата техника, комбинирајќи ја убавината и функционалноста. Архитектите како Брунелески и Микеланџело и самите биле ѕидари или секојдневно соработувале со нив, што довело до создавање ремек-дела како Систинската капела.

Индустриската револуција носи промени и во ѕидарскиот свет. Употребата на нови материјали како челик и бетон го промениле начинот на градење, но ѕидарите со нивниот занает се клучни во изградбата на урбаните градски простори. Само што вештината на ѕидање преминала од традиционален метод во модерен.

Ѕидарството комбинира голема крутост со голема кршливост.

Ѕидарството, изработено од два различни нехомогени материјали, има типично нееластична и анизотропна растегливост. Како резултат на тоа, се користат емпириски формули за дизајнирање на ѕидарски конструкции. Понекогаш употребениот малтер е поцврст од ѕидарските единици (тула, блок, итн.), меѓутоа, во западните земји употребената ѕидарска единица е генерално поцврста од малтерот. Малтерот е во голема мера одговорен за нелинеарното однесување на ѕидарството. Според тоа, цврстината на ѕидарската единица, онаа на малтерот и неговиот волумен влијаат на цврстината на ѕидањето^[5].

Механичкото однесување на различните типови на неармирано ѕидарство генерално на сличен начин се карактеризира со многу мала цврстина на истегнување. Овој имот е толку важен што го одредувал обликот на старите градби до XIX век. Повеќе од десет илјади години, ѕидарските конструкции се користеле само за компресија, а тоа е вообичаена практика денес, освен ако не се користи армирана ѕидарија. Оттогаш, јакоста на притисок на ѕидањето во правец нормален на спојните краеви се смета за единственото релевантно својство на структурен материјал, барем до неодамнешното воведување на методи за компјутерска симулација, за ѕидарски конструкции.

• Ѕидар
• Ѕидарство
• Цемент

• Јанче – „Чиста земја“