Амбарќој

Амбарќој Μάνδρες
Амбарќој
Местоположба во областа Амбарќој Местоположба на Амбарќој во Општина Кукуш и областа Централна Македонија
Координати: 40°50′N 22°55′E / 40.833°N 22.917°E / 40.833; 22.917
Земја	Грција
Област	Централна Македонија
Округ	Кукушки
Општина	Кукуш
Општ. единица	Галик
Надм. вис.	&10000000000000100000000100 м
Население (2011)[1]
• Вкупно	475
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)
Пошт. бр.	611 00
Повик. бр.	23410
Рег. таб.	NI, ΚΙ*

Амбарќој или Амбар Ќој (грчки: Μάνδρες, Мандрес; до 1926 г. Αμπάρ Κιόι, Амбар Ќој^[2]) — село во Кукушко, Егејска Македонија. Денес ѝ припаѓа на Општина Кукуш во Кукушкиот округ на областа Централна Македонија, Грција. Во 2011 г. населението броело 475 жители.

Селото се наоѓа на 17 км јужно од Кукуш, на левиот брег на реката Галик.

Во XIX век Амбарќој било македонско село во Кукушката (Авретхисарската) каза. Црквата „Св. Димитриј“ е изградена во 1864 г. и има базилична архитектура.^[3] Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Амбарќој (Ambarkeui) било село во Кукушката (Авретхисарска) каза со 65 домаќинства сочинети од 25 муслимани и 285 Македонци.^[4][5] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) в 1900 година селото има 300 жители Македонци христијани и 66 Турци.^[4][6]

Населението на селото потпаднало под врховенството на Бугарската егзархија. Според податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. Амбар Ќој (Ambar-Keuy) било село во Кукушката каза со 320 жители Македонци под егзархијата и во него работело бугарско училиште.^[4][7]

Бугарското вмешателство продолжило и за време на Хуриетот во првата половина на 1909 г. кога во селото е основан огранок на Сојузот на бугарските уставни клубови.^[8]

Според Анастасија Каракасиду на крајот од отоманското владеење на Амбарќој било претежно „словенојазична“ населба.^[9]

Во Втората балканска војна (1913) селото настрадало од грчката војска, која го разурнала, а населението било принудено да избега^[10] во Бугарија. Истата година тоа е припоено кон Грција, кога е евидентирано без ниеден жител.^[10] На местото на Македонците се доведени погрчени Албанци од источнотракиската паланка Мандрица, јужна Бугарија. Во 1920 г. селото веќе имало 524 жители.^[10] Во 1928 г. селото е евидентирано како наполно дојденско, со 125 семејства сочинети од 412 жители.^[11] Во 1926 г. селото е преименувано во Мандрес во чест на албанската гркоманска паланка Мандрица од која дошле дојденците.

Иако во повоените децении селото забележало значителен раст, со време населението опаднало поради иселување во Солун и другите градови.^[10] Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Селото традиционално се занимавало со производство на пченица, свилени кожурци и други земјоделски производи. Сточарството било слабо развиено поради ограничените пасишта.^[10]

• Ангел Трајков (1889 – ?) — учесник во Балканските војни^[12]
• Васил Георгиев (Георгев, 1890 – ?) — учесник во Балканските војни^[13]
• Димо Амбарќојлиев — револуционер, деец на МРО, убиен пред 1918 г.^[14]
• Иван Трајков (Ване Трајков, 1879/1882 – ?) — учесник во Балканските војни^[15]
• Иван Христов (1889 – ?) — учесник во Балканските војни^[16]
• Милан Коцев Христов (1889/1892 – ?) — учесник во Балканските војни^[17]
• Христо Иванов (Иљов) — борец во Руско-турската војна (1877-1878)^[18][19]
• Христо Иванов (1889 – ?) — учесник во Балканските војни, Инженерно-технички единици^[20]
• Христо Иванов (1889 – ?) — учесник во Балканските војни, жител на Солун^[21]

Цркви

• „Св. Димитриј“ — македонска црква од 1894 г.

• Μ. Μαραβελάκη, Α. Βακαλόπουλου. "Οι προσφυγικές εγκαταστάσεις στην περιοχή Θεσσαλονίκης". Ανατύπωση Εκδόσεις Βάνιας. Θεσσαλονίκη, 1993.
• Απόστολος Μαϊκίδης. "Μανδρίτσα. Η κωμόπολις που έσβησε." Σημειώσεις – Αναμνήσεις – Παράδοσις. Θεσσαλονίκη, 1972.
• Απόστολος Μαϊκίδης. "Η βιοτεχνία στη Μανδρίτσα Αν. Θράκης", Θρακική Εστία Θεσσαλονίκης. Ημερολόγιο- Λεύκωμα, 4, 1985-1986.

• Амбарќој на Ризницата ^?