Телур (52 Општи својства Име и симбол телур (Te) Изглед сјајно сребрено-сива Телурот во периодниот систем
Атомски број 52 Стандардна атомска тежина (±) (A r ) 127,60(3)[ 1] Категорија металоид Група и блок група 16 (халокгени) p-блок Периода V периода Електронска конфигурација [Kr ] 4d10 5s2 5p4 по обвивка
2, 8, 18, 18, 6 Физички својства Фаза цврста Точка на топење 722,66 K (449,51 °C) Точка на вриење 1.261 K (988 °C) Густина близу с.т. 6,24 г/см3 кога е течен, при т.т. 5,70 г/см3 Топлина на топење 17,49 kJ/mol Топлина на испарување 114,1 kJ/mol Моларен топлински капацитет 25,73 J/(mol·K) парен притисок
P (Pa)
1
10
100
1 k
10 k
100 k
при T (K)
(775)
(888)
1042
1266
Атомски својства Оксидациони степени 6 , 5, 4 , 3, 2 , 1, −1, −2 киселински оксид)Електронегативност Полингова скала: 2,1 Енергии на јонизација I: 869,3 kJ/mol Атомски полупречник емпириски: 140 пм Ковалентен полупречник 138±4 пм Ван дер Валсов полупречник 206 пм Спектрални линии на телурРазни податоци Кристална структура шестаголна Брзина на звукот тенка прачка 2.610 м/с (при 20 °C) Топлинско ширење 18 µм/(m·K)[ 2] r.t. ) Топлинска спроводливост 1,97–3.38 W/(m·K) Магнетно подредување дијамагнетно [ 3] Модул на растегливост 43 GPa Модул на смолкнување 16 GPa Модул на збивливост 65 GPa Мосова тврдост 2,25 Бринелова тврдост 180–270 MPa CAS-број 13494-80-9 Историја Наречен по Според рискиот митолошки лик Тел Откриен Франц-Јозеф Милер фон Рајхенштајн (1782) Првпат издвоен Мартин Хајнрих Клапрот Најстабилни изотопи Главна статија: Изотопи на телурот
изо
ПЗ
полураспад
РР РЕ (MeV ) РП
120 Te
0,09 %
>2,2×1016 г
(β+ β+ )
1,701
120 Sn
121 Te
веш
16,78 д
ε
1,040
121 Sb
122 Te
2,55 %
–
(СЦ )
<30,974
123 Te
0,89 %
>9,2×1016 г[ 4]
(ε)
0,051
123 Sb
124 Te
4,74 %
–
(СЦ)
<28,221
125 Te
7,07 %
–
(СЦ)
<26,966
126 Te
18,84 %
–
(СЦ)
<26,011
127 Te
веш
9,35 ч
β−
0,698
127 I
128 Te
31,74 %
2,2×1024 г
β− β−
0,867
128 Xe
129 Te
веш
69,6 мин
β−
1,498
129 I
130 Te
34,08 %
7,9×1020 г
β− β−
2,528
130 Xe
Режимите на распад во загради се предвидени, но сè уште не се забележани | наводи | Википодатоци
Постојат 39 познати изотопи и 17 јадрени изомери на телур (52 Te), со атомски маси кои се движат од 104 до 142. Тие се наведени во табелата подолу.
Телурот кој природно се појавува на Земјата се состои од осум изотопи. Откриено е дека две од нив се радиоактивни: 128 Te и 130 Te подлежат на двоен бета-распад со полураспад од, соодветно, 2,2 × 1024 (2,2 септилиони) години (најдолгиот полураспад на сите нуклиди кои се докажани како радиоактивни) и 8.2×1020 години. Најдолговечниот вештачки радиоизотоп на телуриум е 121 Te со полураспад од околу 19 дена. Неколку јадрени изомери имаат подолг полураспад , а најдолгиот е 121m Te со полураспад од 154 дена.
Многу долготрајните радиоизотопи 128 Te и 130 Te се двата најчести изотопи на телурот. Од елементите со најмалку еден стабилен изотоп, само индиумот и рениумот исто така имаат радиоизотоп во поголемо изобилство од стабилен.
Се смета дека е забележан електронски зафат од 123 Te, но поновите мерења на истиот тим го отфрлиле ова. [ 5] 123 Te е подолг од 9,2 × 1016 години, а веројатно и многу подолго.
124 Те може да се употреби како почетен материјал во производството на радионуклиди од циклотрон или други акцелератори на честички. Некои вообичаени радионуклиди кои можат да се произведат од телуриум-124 се јод-123 и јод-124 .
Краткотрајниот изотоп 135 Te (полураспад 19 секунди) се произведува како производ на цепење во јадрени реактори. Се распаѓа, преку две бета-распади , до 135 Xe, најмоќниот познат апсорбер на неутрони и причина за феноменот на јодната јама.
Со исклучок на берилиумот , телурот е вториот најлесен елемент забележан дека има изотопи способни да претрпат алфа-распад , при што се гледа дека изотопите 104 Te до 109 Te се подложени на овој начин на распаѓање. Некои полесни елементи, имено оние во близина на <sup id="mwVg">8</sup>Be, имаат изотопи со одложена алфа емисија (по протон или бета емисија ) како ретка гранка.
Нуклид[ 6] [ б 1]
Z N Изотопна маса (Da ) [ 7] [ б 2] [ б 3] Полураспад [ б 4] [ б 5] Распаден [ б 6] Изведен [ б 7] Спин ипарност [ б 8] [ б 5] Природна застапеност (моларен удел)
Енергија на возбуда
Нормален сразмер
Варијантен опсег
104 Te
52
52
103.94672(34)
<4 ns
α
100 Sn
0+
105 Te
52
53
104.94330(32)
633(66) ns
α
101 Sn
(7/2+)
106 Te
52
54
105.93750(11)
78(11) μs
α
102 Sn
0+
107 Te
52
55
106.93488(11)#
3.22(9) ms
α (70%)
103 Sn
5/2+#
β+ (30%)
107 Sb
108 Te
52
56
107.9293805(58)
2.1(1) s
α (49%)
104 Sn
0+
β+ (48.6%)
108 Sb
β+ , p (2.4%)
107 Sn
β+ , α (<0.065%)
104 In
109 Te
52
57
108.9273045(47)
4.4(2) s
β+ (86.7%)
109 Sb
(5/2+)
β+ , p (9.4%)
108 Sn
α (3.9%)
105 Sn
β+ , α (<0.0049%)
105 In
110 Te
52
58
109.9224581(71)
18.6(8) s
β+
110 Sb
0+
111 Te
52
59
110.9210006(69)
26.2(6) s
β+
111 Sb
(5/2)+
β+ , p (?%)
110 Sn
112 Te
52
60
111.9167278(90)
2.0(2) min
β+
112 Sb
0+
113 Te
52
61
112.915891(30)
1.7(2) min
β+
113 Sb
(7/2+)
114 Te
52
62
113.912088(26)
15.2(7) min
β+
114 Sb
0+
115 Te
52
63
114.911902(30)
5.8(2) min
β+
115 Sb
7/2+
115m1 Te[ n 1] 10(6) keV
6.7(4) min
β+
115 Sb
(1/2+)
115m2 Te
280.05(20) keV
7.5(2) μs
ИП
115 Te
11/2−
116 Te
52
64
115.908466(26)
2.49(4) h
β+
116 Sb
0+
117 Te
52
65
116.908646(14)
62(2) min
ЕЗ (75%)
117 Sb
1/2+
β+
117 Sb
117m Te
296.1(5) keV
103(3) ms
IT
117 Te
(11/2−)
118 Te
52
66
117.905860(20)
6.00(2) d
EC
118 Sb
0+
119 Te
52
67
118.9064057(78)
16.05(5) h
EC (97.94%)
119 Sb
1/2+
β+ (2.06%)
119 Sb
119m Te
260.96(5) keV
4.70(4) d
EC (99.59%)
119 Sb
11/2−
β+ (0.41%)
119 Sb
120 Te
52
68
119.9040658(19)
Набљудувачки стабилен [ n 2] 0+
9(1)×10−4
121 Te
52
69
120.904945(28)
19.31(7) d
β+
121 Sb1/2+
121m Te
293.974(22) keV
164.7(5) d
ИП (88.6%)
121 Te
11/2−
β+ (11.4%)
121 Sb
122 Te
52
70
121.9030447(15)
Stable
0+
0.0255(12)
123 Te
52
71
122.9042710(15)
Набљудувачки стабилен [ n 3] 1/2+
0.0089(3)
123m Te
247.47(4) keV
119.2(1) d
IT
123 Te11/2−
124 Te
52
72
123.9028183(15)
Stable
0+
0.0474(14)
125 Te[ n 4] 52
73
124.9044312(15)
Стабилен
1/2+
0.0707(15)
125m Te
144.775(8) keV
57.40(15) d
ИП
125 Te11/2−
126 Te
52
74
125.9033121(15)
Stable
0+
0.1884(25)
127 Te[ n 4] 52
75
126.9052270(15)
9.35(7) h
β−
127 I3/2+
127m Te
88.23(7) keV
106.1(7) d
IT (97.86%)
127 Te
11/2−
β− (2.14%)
127 I
128 Te[ n 4] [ n 5] 52
76
127.90446124(76)
2.25(9)×1024 y [ n 6] β− β−
128 Xe0+
0.3174(8)
128m Te
2790.8(3) keV
363(27) ns
ИП
128 Te(10+)
129 Te[ n 4] 52
77
128.90659642(76)
69.6(3) min
β−
129 I
3/2+
129m Te
105.51(3) keV
33.6(1) d
IT (64%)
129 Te
11/2−
β− (36%)
129 I
130 Te[ n 4] [ n 5] 52
78
129.906222745(11)
7.91(21)×1020 y
β− β−
130 Xe0+
0.3408(62)
130m1 Te
2146.41(4) keV
186(11) ns
IT
130 Te7−
130m2 Te
2667.2(8) keV
1.90(8) μs
ИП
130 Te(10+)
130m3 Te
4373.9(9) keV
53(8) ns
ИП
130 Te(15−)
131 Te[ n 4] 52
79
130.908522210(65)
25.0(1) min
β−
131 I
3/2+
131m1 Te
182.258(18) keV
32.48(11) h
β− (74.1%)
131 I
11/2−
ИП (25.9%)
131 Te
131m2 Te
1940.0(4) keV
93(12) ms
ИП
131 Te
(23/2+)
132 Te[ n 4] 52
80
131.9085467(37)
3.204(13) d
β−
132 I
0+
132m1 Te
1774.80(9) keV
145(8) ns
ИП
132 Te
6+
132m2 Te
1925.47(9) keV
28.5(9) μs
ИП
132 Te
7−
132m3 Te
2723.3(8) keV
3.62(6) μs
ИП
132 Te
(10+)
133 Te
52
81
132.9109633(22)
12.5(3) min
β−
133 I
3/2+#
133m1 Te
334.26(4) keV
55.4(4) min
β− (83.5%)
133 I
(11/2−)
ИП (16.5%)
133 Te
133m2 Te
1610.4(5) keV
100(5) ns
IT
133 Te
(19/2−)
134 Te
52
82
133.9113964(29)
41.8(8) min
β−
134 I
0+
134m Te
1691.34(16) keV
164.5(7) ns
ИП
134 Te
6+
135 Te[ n 7] 52
83
134.9165547(18)
19.0(2) s
β−
135 I
(7/2−)
135m Te
1554.89(16) keV
511(20) ns
ИП
135 Te
(19/2−)
136 Te
52
84
135.9201012(24)
17.63(9) s
β− (98.63%)
136 I
0+
β− , n (1.37%)
135 I
137 Te
52
85
136.9255994(23)
2.49(5) s
β− (97.06%)
137 I
3/2−#
β− , n (2.94%)
136 I
138 Te
52
86
137.9294725(41)
1.46(25) s
β− (95.20%)
138 I
0+
β− , n (4.80%)
137 I
139 Te
52
87
138.9353672(38)
724(81) ms
β−
139 I
5/2−#
140 Te
52
88
139.939487(15)
351(5) ms
β− (?%)
140 I
0+
β− , n (?%)
139 I
141 Te
52
89
140.94560(43)#
193(16) ms
β−
141 I
5/2−#
142 Te
52
90
141.95003(54)#
147(8) ms
β−
142 I
0+
143 Te
52
91
142.95649(54)#
120(8) ms
β−
143 I
7/2+#
144 Te
52
92
143.96112(32)#
93(60) ms
β−
144 I
0+
145 Te
52
93
144.96778(32)#
75# ms
β−
145 I
прегледај
↑ m Te – Возбуден јадрен изомер .↑ ( ) – Неизвесноста (1σ ) е дадена во концизен облик во загради по соодветните последни цифри.
↑ # – Атомска маса означена со #: вредноста и неизвесноста не се само изведени само од опитни податоци, туку барем делумно од трендови од масената површина (TMS).
↑ Задебелен полураспад – речиси стабилен, период на полураспад подолг од староста на вселената .↑ 5,0 5,1 # – Вредностите означени со # не се само изведени од опитни податоци, туку барем делумно и од трендови во соседните нуклиди (TNN).
↑
Облици на распад:
↑ Задебелен симбол како изведен – Изведениот производ е стабилен.↑ ( ) спинова вредност – Означува спин со слаби зададени аргументи.
↑ Редоследот на основната состојба и изомерот е непознат.
↑ Се верува дека се подложи
на β+ β+ распад до 120 Sn21 години
↑ Се верува дека е подложен на електронски зафат до 123 Sb16 години
↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Производ на цепење ↑ 5,0 5,1 Првобитен радиоизотоп ↑ Најдолг измерен полураспад од кој било нуклид
↑ Многу краткотрајен производ на цепење, одговорен за јодната јама како претходник на
135 Xe135 I
↑ Standard Atomic Weights 2013 . Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights↑ http://www.owlnet.rice.edu/~msci301/ThermalExpansion.pdf ↑ Lide, D. R., уред. (2005). „Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds“. CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th. изд.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5 ↑ Alessandrello, A.; Arnaboldi, C.; Brofferio, C.; Capelli, S.; Cremonesi, O.; Fiorini, E.; Nucciotti, A.; Pavan, M.; Pessina, G.; Pirro, S.; Previtali, E.; Sisti, M.; Vanzini, M.; Zanotti, L.; Giuliani, A.; Pedretti, M.; Bucci, C.; Pobes, C. (2003). „New limits on naturally occurring electron capture of 123Te“. Physical Review C . 67 : 014323. Bibcode :2003PhRvC..67a4323A . doi :10.1103/PhysRevC.67.014323 . ↑ A. Alessandrello; и др. (January 2003). „New Limits on Naturally Occurring Electron Capture of 123 Te“. Physical Review C . 67 (1): 014323. arXiv :hep-ex/0211015 Bibcode :2003PhRvC..67a4323A . doi :10.1103/PhysRevC.67.014323 . ↑ Half-life, decay mode, nuclear spin, and isotopic composition is sourced in:Kondev, F. G.; Wang, M.; Huang, W. J.; Naimi, S.; Audi, G. (2021). „The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties“ (PDF) . Chinese Physics C . 45 (3): 030001. doi :10.1088/1674-1137/abddae .
↑ Wang, Meng; Huang, W.J.; Kondev, F.G.; Audi, G.; Naimi, S. (2021). „The AME 2020 atomic mass evaluation (II). Tables, graphs and references*“. Chinese Physics C . 45 (3): 030003. doi :10.1088/1674-1137/abddaf .
_NIST_ASD_emission_spectrum.png)
