Општина Дебар

Општина Дебар
Општина
Знаме Грб
Држава	Македонија
Регион	Југозападен
Година кога е основана	1913 (во рамки на Кралство Србија)
Седиште	Дебар
Населени места	Список Градот Дебар и селата: Баниште, Бомово, Гари, Горно Косоврасти, Долно Косоврасти, Коњари, Кривци, Могорче, Осој, Отишани, Рајчица, Селокуќи, Спас, Татар Елевци, Трнаник, Хаме и Џепиште
Управа
• Градоначалник	Хекуран Дука
Површина
• Вкупна	145,67 км2 (56,24 ми2)
Население (2021)[1]
• Вкупно	15.412
• Густина	110/км2 (270/ми2)
Час. појас	CET (UTC+01:00)
• Лето (ЛСВ)	CEST (UTC+02:00)
Повикувачки број	+046
Регистарски таблички	DB
Мреж. место	dibra.gov.mk

Општина Дебар — општина во Западна Македонија. Седиште на општината е градот Дебар. Според пописот од 2002 година, општината имала население од 19.542 жители, од кои мнозинството се Албанци и Македонци.

Општина Дебар се наоѓа во Западна Македонија, дел од Југозападниот Регион. Општината се наоѓа во Дебарскиот регион и има вкупна површина од 142.67 км². На исток граничи со Албанија, на југ со Центар Жупа и Струга, на исток со Кичево и на север со Маврово и Ростуше. Во општината се наоѓаат планината Крчин и Дебарското Езеро.

Главен стопанско објект во општината е ХЕЦ „Шпилје“. Градското население во општината се занимава со трговија, производство и услуги, а руралното население со сточарство, земјоделство и шумарство.

Население

Според пописот на население од 2002 година, општината има вкупно население од 19. 542 жители со густина на население од 134.15 жители на километар квадратен. Етничкиот состав на општината бил следниот:^[2][3]

*Треба да се напомене дека иако во Дебар се попишани 1.415 луѓе како Турци, тоа се всушност Македонци-муслимани со оглед на тоа дека од попишаните Турци 98% за мајчин јазик се изјасниле дека им е македонскиот. Со тоа бројот на Македонци по националност во Дебар без разлика на вероисповеда е всушност 4469 или 30,69% (бројот на попишани со мајчин македонски јазик). Исто така и околните села на Дебар се во најголем дел македонски (населени со Македонци-муслимани). Дел од Македонците-муслимани се изјасниле и како Албанци. Мал број од Македонците-муслимани се изјасниле и како други.

Мајчин јазик

Мајчин јазик на населението според пописот од 2002^[4]:

Иселувањето на населението од Општина Дебар е процес кој се одвива подолг период. Во минатото, миграцијата била воглавно село-град или град-град, но денес е забележано големо отселување на населението во странски држави. Дебарски емигранти во Бугарија (1905/1906) издавале свои весник*.

Цркви^[5]

• Црква „Св. Димитриј“ - Баниште - црква од 19 век;
• Црква „Св. Јован“ - Баниште - црква од 20 век;
• Црква „Св. Илија“ - Баниште - руинирана црква од 14 век;
• Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Гари
• Црква „Св. Никола“ - Долно Косоврасти - црква од 19 век, возобновена во 1985 година.
• Манастир „Св. Ѓорѓи Победоносец“ - Рајчица
• Црква „Св. Варвара“ - Рајчица, во маалото Рајчки
• Црква „Св. Атанасиј“ - Рајчица, во маалото Влаовци
• Црква „Св. Димитриј“ - Рајчица, во маалото Радовци

Училишта

• ОУ „Долно Косоврасти“ - Долно Косоврасти

Археолошки наоѓалишта^[6]

• Краста — средновековна црква и некропола;
• Ров — средновековна некропола;
• Арбановци — средновековна некропола;
• Заградишта — средновековна тврдина;
• Стар Пат — средновековен пат;
• Елица — средновековна црква и некропола;

Градоначалник на општина Дебар е Ружди Љата од редовите на ДУИ. Тој бил избран на локалните избори од 2017 година за мандат од четири години. Функцијата градоначалник ја извршувал и во периодот 2013-2017.^[7] Советот на општина Дебар е составен од 15 члена. Според последните локални избори од 2017 година, членовите на советот според политичката припадност за мандатот 2017-2021 се:

Во склоп на општина Дебар е градот Дебар и следниве села: Баниште, Бомово, Гари, Горно Косоврасти, Долно Косоврасти, Коњари, Кривци, Могорче, Осој, Отишани, Рајчица, Селокуќи, Спас, Татар Елевци, Трнаник, Хаме и Џепиште.

• Трифон Ангелов (Баниште, 1872 - ?) — револуционер^[8]
• Воислав Илиќ — (Баниште), поет и раскажувач, доктор на филолошки науки, литературен критичар и историчар.
• Божин Теофилов — македонски комита, учесник во Илинденското востание во четата на Георги Сугарев, војвода на ВМРО во Дебарско и Реканско
• Неделко и Ристе Китанови — македонски комити, членови на дебарската чета на ВМРО. Ристе загинал во 1902 во борба со турскиот аскер кај селото Јанче, а Неделко учествувал и се борел во Илинденското востание.
• Иван Аговски — македонски револуционер
• Ибе Паликуќа — учесничка во НОВ, народен херој на Југославија
• Лиман Каба — учесник во НОВ, народен херој на Југославија
• Благоја Деспотовски - Шовељ — учесник во НОВ
• Неџат Аголи — прв министер за социјална политика во македонската влада по Втората светска војна
• Живко Ошавков — социолог и филозоф, еден од основоположниците на социологијата во Бугарија
• Јордан Даниловски (р. 15 јануари 1957) — македонски поет, критичар, есеист, романописец.
• Васил Куноски (20 ноември 1916 - 13 јуни 1993) — македонски поет за деца.
• Иван Ивановски (10 јуни 1930) — македонски поет, раскажувач, писател за деца, театарски критичар.
• Алексиј Зографски — преродбеник
• Никола Аџиев — револуционер
• Силко Цветков — револуционер
• Тришо Стојановски — писател

• ФК Кораб (Дебар) — фудбалски клуб основан 1923 г. Има настапувано во Втората македонска фудбалска лига.

• Југозападен Регион
• Општини во Македонија
• Дебар

„Општина Дебар“ на Ризницата ?

• Портал на Општина Дебар
• Општина Дебар во „АБВ - деловен именик“ Архивирано на 6 април 2016 г.
• Општина Дебар на „Златна Книга“
• Општина Дебар^{[мртва врска]} на mojsovetnik.org.mk

п р у Општини во Македонија Арачиново Берово Битола Богданци Боговиње Босилово Брвеница Валандово Василево Вевчани Велес Виница Врапчиште Гевгелија Гостивар Градско Дебар Дебрца Делчево Демир Капија Демир Хисар Дојран Долнени Желино Зелениково Зрновци Илинден Јегуновце Кавадарци Карбинци Кичево Конче Кочани Кратово Крива Паланка Кривогаштани Крушево Куманово Липково Лозово Маврово и Ростуше Македонска Каменица Македонски Брод Могила Неготино Новаци Ново Село Охрид Петровец Пехчево Пласница Прилеп Пробиштип Радовиш Ранковце Ресен Росоман Свети Николе Сопиште Старо Нагоричане Струга Струмица Студеничани Теарце Тетово Центар Жупа Чашка Чешиново-Облешево Чучер-Сандево Штип Град Скопје Аеродром Бутел Гази Баба Ѓорче Петров Карпош Кисела Вода Сарај Центар Чаир Шуто Оризари Административна поделба на Македонија

п р у Населени места во Општина Дебар Баниште Гари Горно Косоврасти Дебар Долно Косоврасти Кривци Могорче Осој Отишани Рајчица Селокуќи Спас Хаме Џепиште Раселени Бомово Коњари Татар Елевци Трнаниќ Историски Пијанец Сушица