Гета ў Століне

Помнік забітым столінскім яўрэям.

Гета ў Століне (вясна — 11 верасня 1942) — яўрэйскае гета, месца прымусовага перасялення яўрэяў горада Столін падчас Халакосту.

Гісторыя

Да 1941 года ў Століне налічвалася 12 500 жыхароў[1]. У іх ліку колькасць габрэйскай абшчыны дасягала 8500 чалавек, але да гэтай колькасці габрэяў варта дадаць яшчэ 7000 яўрэйскіх бежанцаў з Польшчы[2][3]. 12 (6[4]) ліпеня 1941 года Столін быў захоплены вермахтам. Акупацыя працягвалася да 7 ліпеня 1944 года[1][5][6].

Ранняй вясной 1942 года немцы, рэалізуючы гітлераўскую праграму знішчэння яўрэяў, стварылі тут гета[2][3]. Вязнямі Столінскага гета аказаліся больш за 12 500 яўрэяў[7][3].

Поўнае знішчэнне Столінскага гета адбылося 11 верасня 1942 года, напярэдадні яўрэйскага Новага года — свята Рош Ха-Шана[1][8][3].

Памяць

На месцы масавых забойстваўу 1969 годзе быў усталяваны абеліск[9], а цяпер стаіць два помнікі. Адзін з іх — ахвярам генацыду яўрэяў падчас Катастрофы — у памяць 8000 габрэяў Столінскага гета, горада Століна і бліжэйшых вёсак, забітых у верасні 1942 года. Помнікі ўзведзены побач адзін з адным і знаходзяцца ва ўрочышчы Стасіна (Далін) за 5 кіламетраў на поўнач ад Століна. Адзін з манументаў у выглядзе раскрытай кнігі ўзведзены ў кастрычніку 1993 года па замове Кіеўскай яўрэйскай абшчыны. Другі помнік — па замове Столінскага гарвыканкама выкананы ў выглядзе жанчыны з дзіцем. У 2021 годзе было праведзена аднаўленне ўрочышча. Рэканструкцыя ўключала аднаўленне мемарыяльных зон і сцяжынак[1][10][11][12][13].

Крыніцы

  1. а б в г Л. Смиловицкий. Свидетели нацистского геноцида евреев на территории Белоруссии в 1941—1944 гг. Архівавана 30 мая 2012.
  2. а б Еврейский Столин. Архівавана з першакрыніцы 11 ліпеня 2015. Праверана 2 верасня 2012.
  3. а б в г Холокост на территории СССР 2011, с. 949.
  4. «Памяць. Столінскi раён» 2003, с. 226.
  5. Периоды оккупации населенных пунктов Беларуси. Архівавана з першакрыніцы 20 кастрычніка 2013. Праверана 2 верасня 2012.
  6. «Памяць. Столінскi раён» 2003, с. 282.
  7. «Памяць. Столінскi раён» 2003, с. 230, 234.
  8. «Памяць. Столінскi раён» 2003, с. 234.
  9. Холокост на территории СССР 2011, с. 950.
  10. Склоним голову. Архівавана з першакрыніцы 3 лютага 2014. Праверана 2 верасня 2012.
  11. В Столинском районе поминают расстрелянных узников еврейского гетто Архівавана 12 красавіка 2015 года.
  12. Holocaust in Stolin Архівавана 11 ліпеня 2015. (англ.)
  13. «Памяць. Столінскi раён» 2003, с. 231.

Літаратура

  • Г.К. Кісялёў, В.М. Очкіна i iнш. (рэдкал.), Ю.С. Юркевіч (укладальнік). «Памяць. Столінскi раён». — Мн.: БЕЛТА, 2003. — 639 с. — ISBN 985-6302-49-8.
  • Холокост на территории СССР. Энциклопедия / Гл. ред. И. А. Альтман. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: РОССПЭН, 2011. — 1143 с. — ISBN 978-5-8243-1463-2.
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya